Từ nhà vô địch sinh viên tới tuyển thủ SEA Games

Một năm sau khi vô địch ở giải đấu sinh viên, Mầu Thị Như Quỳnh và Huỳnh Trực Nhân có cơ hội khoác áo ĐT bóng rổ Việt Nam tranh tài ở SEA Games 33.

Từ sân chơi sinh viên tới đấu trường SEA Games

Tròn một năm trước, Huỳnh Trực Nhân cùng đội Đại học Hoa Sen lên ngôi ở giải bóng rổ sinh viên toàn quốc (NUC) sau chiến thắng cảm xúc trước đội Đại học Kinh Tế - Đại học Quốc Gia Hà Nội (UEB). Năm ấy, Trực Nhân cũng được trao danh hiệu cầu thủ hay nhất giải (MVP) nhờ màn trình diễn rực cháy.

Thực chất, không phải chờ tới năm 2024, người hâm mộ mới nghe tới cái tên Huỳnh Trực Nhân. Bởi lẽ cầu thủ này đã có “thâm niên” chơi ở VBA từ năm 2022 và cũng là cái tên quen thuộc trong màu áo tuyển Thành phố Hồ Chí Minh ở các mùa giải VĐQG hay các giải trẻ toàn quốc.

Chắc chắn Trực Nhân không được triệu tập lên ĐTQG chỉ nhờ màn trình diễn ở giải sinh viên. Trong hai năm gần nhất, cầu thủ sinh năm 2002 này đều thể hiện phong độ ấn tượng ở bất cứ giải đấu nào mình tham dự.

Mùa giải VBA 2024, Trực Nhân được Saigon Heat chuyển nhượng sang Danang Dragons để tích lũy kinh nghiệm và cầu thủ này có mùa giải với thống kê “đẹp” nhất sự nghiệp tới lúc này. 6,3 điểm; 2,6 lần bắt bóng bật bảng và 2,6 lần kiến tạo trung bình mỗi trận đã thuyết phục Saigon Heat gọi cầu thủ này trở lại.

Trực Nhân là điểm sáng đáng chú ý trong đội hình Saigon Heat sa sút rất nhiều so với chính mình ở mùa VBA 2025. Một trong những trận đấu hay nhất của cầu thủ này là trận bán kết với Hanoi Buffaloes diễn ra hôm 4/9/2025. Trận đó, Trực Nhân ghi tới 27 trên tổng số 79 điểm của Saigon Heat. Dù “Ông 30” không chiến thắng nhưng Trực Nhân vẫn để lại dấu ấn cực kỳ đậm nét.

Sở hữu chiều cao 1,8m cùng nền tảng thể chất ấn tượng, Trực Nhân được đánh giá là mẫu cầu thủ có thể vận hành nhiều hệ thống chiến thuật. Tốc độ tốt, tranh chấp ổn, dứt điểm đa dạng, Trực Nhân có thể coi là cái tên đủ sức lĩnh xướng một thế hệ mới của bóng rổ Việt Nam, với điểm xuất phát là SEA Games 33 này.

Hành trình của Huỳnh Trực Nhân, hay Như Quỳnh có thể coi là câu chuyện truyền cảm hứng với nhiều vận động viên-học sinh đang cố gắng cân bằng việc theo đuổi thể thao và học văn hóa. Nhưng cũng như nhiều câu chuyện truyền cảm hứng khác, phần lớn giấc mơ đều phải gác lại khi “nhân vật chính” bị thực tại khó khăn đánh thức.

Những khoảng trống vô hình

Cũng giống với Trực Nhân, Mầu Thị Như Quỳnh của tuyển bóng rổ nữ Việt Nam cũng vô địch NUC trong màu áo ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội tại Nhà thi đấu CIS vào ngày 15/12/2024, trước khi được dự SEA Games ngay năm sau đó. Nếu may mắn hơn, đã có thêm một nhà vô địch sinh viên khác được dự SEA Games năm nay. 

Đó là trường hợp của Phạm Hiền Tài - cầu thủ đã cùng Đại học Sư phạm Thể dục thể thao TP.HCM vô địch NUC miền Nam 2024. Ban đầu, Hiền Tài đã có tên trong danh sách sơ bộ của HLV Matt Van Pelt, nhưng cầu thủ này không trụ lại được tới khi bản danh sách cuối cùng được công bố.

So với Trực Nhân, Hiền Tài và Như Quỳnh chịu thiệt thòi lớn ở mùa giải 2025: thiếu một sân chơi “chuyên nghiệp”. Dù cả hai vẫn thi đấu ở giải VĐQG, nhưng thực chất đó cũng chỉ là một giải đấu ngắn ngày và khó có thể đặt cạnh một VBA nơi chất lượng chuyên môn được đánh giá cao hơn hẳn.

Với Như Quỳnh, trải nghiệm thi đấu “chuyên nghiệp” của tuyển thủ này nằm ở hai giải 5x5 VĐQG và U23 5x5 VĐQG cùng tuyển Hà Nội. Hai giải, Quỳnh chơi tổng cộng 9 trận (4 trận ở giải VĐQG, 5 trận ở giải U23 VĐQG) và có thống kê rất tốt. Nữ tuyển thủ này ghi 54 điểm sau 4 trận ở giải VĐQG và 59 điểm sau 5 trận ở giải U23. Dù ít ỏi, nhưng chừng ấy số phút thi đấu của Mầu Quỳnh lại được tính là…nhiều.

Bởi ít nhất, Quỳnh vẫn được chơi hai giải, một giải ở lứa tuổi U và một giải cho đội tuyển cấp địa phương. Nếu quá tuổi (như những đàn chị ở ĐTQG), tất cả trải nghiệm chỉ dừng lại ở đúng giải VĐQG - một giải đấu kéo dài vỏn vẹn 2 tuần, một hành trang thật sự ít ỏi cho một bất cứ tuyển thủ nào chuẩn bị thi đấu quốc tế.

Câu chuyện thiếu sân chơi cũng là bài toán với phần lớn tuyển thủ bóng rổ Việt Nam ở SEA Games lần này. Ngay cả những cầu thủ nam, như trường hợp của Hiền Tài, cũng chỉ được trải nghiệm một giải đấu “chuyên nghiệp” là giải VĐQG (trong màu áo TP.HCM 1). Thậm chí, không ít cầu thủ của ĐT Việt Nam phải chờ đợi cơ hội thi đấu ở các giải bán chuyên để duy trì thể lực, mơ về một suất lên tuyển.

Đặng Thái Hưng, Lê Khắc Đăng Khoa cùng Justin Young (Dương Vĩnh Luân) là ba cái tên không thi đấu VBA ở mùa giải vừa qua. Justin đã nghỉ thi đấu VBA để làm trợ lý cho Cantho Catfish ở mùa giải 2024 và gia nhập ban huấn luyện Ho Chi Minh City Wings mùa 2025. Nếu tính ở nội dung 3x3, Chris Dierker (Đặng Quý Kiệt) cũng ở trường hợp tương tự Justin Young.

Với trường hợp của Hưng “bún” hay Khoa “Lee”, bên cạnh việc thi đấu ở giải VĐQG (cho tuyển Hà Nội cùng TP.HCM), số phút ra sân của cả hai đến từ những sân chơi cả bán chuyên tới không chuyên. Cả hai ra sân ở Saigon Basketball Championship cùng Hanoi Basketball Championship - hai giải đấu trong hệ thống giải Vietnam Basketball Championship. Dù chỉ là giải bán chuyên, nhưng các đội bóng tranh tài ở đây cũng chiêu mộ không ít hảo thủ từ VBA hay cả cựu tuyển thủ Việt Nam như Corey Cilia về đua tài.

Tất nhiên, những trường hợp ít thi đấu trong năm 2025 như vừa nêu ở trên chỉ là thiểu số ở đội tuyển. Tuy vậy, đây cũng là thực trạng khiến người hâm mộ không khỏi lo lắng trước ngày giải đấu khởi tranh.

Còn với Mầu Quỳnh, Trực Nhân, giải đấu năm nay chẳng khác nào giấc mơ thành hiện thực. Bất chấp thực tại có khắc nghiệt thế nào, thể thao vẫn luôn có chỗ cho những giấc mơ, vẫn biết cách gieo hy vọng và truyền cảm hứng cho bất cứ ai đủ ý chí và niềm tin.