Một thông báo dài 94 từ được Liên đoàn Bóng đá Anh (FA) công bố hôm thứ Năm về việc CLB bị dính 74 cáo buộc liên quan đến các vi phạm trong quy định về thanh toán cho người đại diện không gây bất ngờ với ban lãnh đạo, bởi vấn đề này đã treo lơ lửng từ năm 2022. Tuy nhiên, nó vẫn làm dấy lên lo lắng trong cộng đồng người hâm mộ. Dưới đây, The Athletic giải thích lý do Chelsea bị buộc tội và những hệ quả có thể xảy ra.
 |
Chelsea bị cáo buộc điều gì?
74 cáo buộc này liên quan đến việc vi phạm các quy định của FA về làm việc với người đại diện (intermediaries) và đầu tư bên thứ ba vào cầu thủ (third-party investment).
Cụ thể hơn, trong thông báo chính thức, FA nhắc đến những điều khoản như:
Quy định J1 và C2 trong bộ luật về người đại diện bóng đá, quy định A2 và A3 trong bộ luật về làm việc với intermediaries và cuối cùng, Quy định A1 và B3 về đầu tư bên thứ ba vào cầu thủ.
Các vi phạm bị cáo buộc xảy ra trong giai đoạn 2009 đến 2022, nhưng trọng tâm là từ mùa 2010-11 đến 2015-16.
Phía Chelsea khẳng định tất cả các vi phạm này đều diễn ra dưới thời chủ cũ Roman Abramovich, tỉ phú người Nga. Tuy nhiên, khi được hỏi, FA từ chối xác nhận điều này với The Athletic.
Chelsea cũng cho biết họ đã chủ động báo cáo các sai lệch tài chính với FA, Premier League và UEFA vào thời điểm tập đoàn Todd Boehly - Clearlake mua lại CLB vào tháng 5/2022.
Đáng chú ý, Boehly và các cộng sự đã giữ lại 100 triệu bảng trong tổng số 2,5 tỷ bảng của thương vụ mua Chelsea vì lo ngại sẽ kế thừa những khoản nợ tiềm ẩn sau khi kiểm tra kỹ tình hình tài chính của CLB.
 |
Những cáo buộc này liên quan đến điều gì?
Về cơ bản, Chelsea bị cáo buộc thực hiện các khoản thanh toán trị giá hàng triệu bảng liên quan đến các thương vụ chuyển nhượng cầu thủ nhưng không được ghi nhận trong hồ sơ tài chính chính thức gửi FA, Premier League và UEFA.
Một số khoản kế toán đang bị điều tra gồm:
Eden Hazard chuyển từ Lille sang Chelsea năm 2012 với giá 32 triệu bảng. Willian gia nhập từ Anzhi Makhachkala năm 2013 với giá 32 triệu bảng và Samuel Eto’o đến cùng Anzhi Makhachkala nhưng theo dạng tự do trong cùng năm. Không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy các cầu thủ liên quan đã làm điều gì sai trái.
Điều khiến vụ việc trở nên nghiêm trọng là các khoản thanh toán bị giấu có thể được xem như cách Chelsea lách luật, nhằm né quy định về Lợi nhuận và Bền vững (Profit and Sustainability Rules - PSR) để tạo lợi thế thể thao không công bằng. Tuy nhiên, phía Chelsea khẳng định họ đã thuê một công ty kiểm toán độc lập để rà soát lại sổ sách. Kết quả cho thấy dù tất cả các khoản thanh toán được khai báo đầy đủ, CLB vẫn nằm trong giới hạn hợp lệ và không vi phạm PSR.
Một số nguồn tin nội bộ Chelsea tiết lộ với The Athletic rằng bản chất vụ việc thiên về vấn đề thuế và CLB đã đạt thỏa thuận tài chính với cơ quan thuế HMRC để giải quyết vấn đề này.
 |
Vì sao Chelsea tự báo cáo lên các cơ quan quản lý?
Những sai lệch tài chính này được phát hiện trong quá trình Todd Boehly và tập đoàn Clearlake kiểm tra sổ sách (due diligence) khi đàm phán mua lại Chelsea vào năm 2022. Các khoản thanh toán đáng ngờ liên quan đến những công ty offshore, người thân và đại diện của cầu thủ. Đây cũng chính là lý do Boehly yêu cầu giảm 100 triệu bảng từ mức giá mua ban đầu, như một cách bảo vệ trước những khoản nợ tiềm ẩn có thể phát sinh.
Ngay sau khi thương vụ hoàn tất, ban lãnh đạo mới đã chủ động báo cáo toàn bộ phát hiện với FA, Premier League và UEFA. Họ muốn thể hiện sự minh bạch và tránh bị nghi ngờ che giấu, bởi rất có thể những thông tin này sẽ sớm bị lộ ra, dẫn đến những câu hỏi còn khó chịu hơn.
Chelsea muốn xóa sạch tàn dư từ thời chủ cũ Roman Abramovich, đồng thời chứng minh rằng kỷ nguyên mới bắt đầu trên nền tảng trong sạch. CLB đã bàn giao toàn bộ hồ sơ và dữ liệu lịch sử liên quan đến các khoản thanh toán cho FA. Từ đó đến nay, hai bên liên lạc thường xuyên và Chelsea khẳng định luôn hợp tác đầy đủ, cung cấp mọi thông tin hay tài liệu bổ sung khi FA yêu cầu.
Quá trình này sẽ kéo dài bao lâu?
Chelsea có thời hạn đến 19/9 để phản hồi chính thức với thông báo từ FA. Tuy nhiên, do số lượng cáo buộc quá lớn, FA có thể gia hạn thời gian để CLB chuẩn bị hồ sơ đầy đủ. Bất kỳ hình thức kỷ luật nào cũng sẽ được quyết định bởi một ủy ban độc lập, được thành lập và tiến hành sớm nhất có thể. Nếu Chelsea nhận tội cả 74 cáo buộc, ủy ban chỉ cần xem xét và quyết định hình phạt. Nếu Chelsea phản đối một phần, ví dụ một nửa số cáo buộc, ủy ban sẽ phải xem xét từng trường hợp, quyết định giữ nguyên hay bác bỏ các cáo buộc bị phản đối. Chính vì vậy, không có mốc thời gian cố định để khép lại vụ việc, dù Chelsea hy vọng quá trình này sẽ được giải quyết nhanh chóng.
Tuy nhiên, vấn đề còn phức tạp hơn khi Premier League cũng đang tiến hành cuộc điều tra riêng, liên quan đến những sai phạm tài chính tương tự. Luật sư thể thao Yasin Patel (Church Court Chambers) nhận định: “FA và Premier League nhiều khả năng sẽ xem xét vì sao những sai lệch này không bị phát hiện sớm hơn và chúng đã được thể hiện thế nào trong các báo cáo và tài liệu được lập bởi cả nhân sự nội bộ lẫn bên ngoài CLB.”
Chelsea có thể bị phạt như thế nào nếu các cáo buộc được xác nhận?
Có nhiều hình thức kỷ luật khác nhau, từ phạt tài chính đến các biện pháp ảnh hưởng trực tiếp đến thành tích thi đấu, như trừ điểm tại Premier League hoặc cấm chuyển nhượng. Việc Chelsea chủ động tự báo cáo và hợp tác điều tra sẽ là yếu tố giúp họ giảm nhẹ hình phạt.
Trước đây, Chelsea từng bị UEFA phạt 8,6 triệu bảng vào tháng 7/2023 vì “báo cáo tài chính không đầy đủ” trong giai đoạn Roman Abramovich còn là chủ sở hữu. CLB hy vọng ủy ban độc lập lần này cũng sẽ đi đến kết luận tương tự, tức là chỉ phạt tiền thay vì áp dụng án phạt thể thao như trừ điểm hay cấm chuyển nhượng.
FA từng có tiền lệ chỉ phạt tiền đối với các vi phạm liên quan đến người đại diện, nhưng những vụ đó quy mô nhỏ hơn rất nhiều so với Chelsea hiện nay.
Một số ví dụ:
- 2014: Wigan bị phạt 40.000 bảng liên quan đến vụ chiêu mộ Marc-Antoine Fortuné.
- 2015: Brighton bị phạt 90.000 bảng vì thương vụ Dale Stephens.
- 2024: Reading bị phạt 200.000 bảng do vi phạm quy định với người đại diện của Michael Olise trong thương vụ năm 2019.
Điều này cho thấy Chelsea có cơ hội thoát án phạt thể thao, nhưng mức độ nghiêm trọng và số lượng cáo buộc lần này có thể khiến FA cân nhắc kỹ lưỡng trước khi ra quyết định cuối cùng.
 |
Vì sao chủ sở hữu hiện tại của Chelsea có thể bị phạt thay vì Abramovich?
Dù hầu hết nhân sự và cầu thủ đã thay đổi kể từ khi Roman Abramovich rời đi, Chelsea vẫn là pháp nhân chịu trách nhiệm pháp lý. FA xem đây là vi phạm của CLB Chelsea, không phải cá nhân hay tập đoàn quản lý trước đó. Vì vậy, trách nhiệm xử lý sẽ đặt lên CLB hiện tại, bất kể những sai phạm xảy ra dưới thời ai quản lý.
Phản hồi từ Chelsea và FA
- FA: Chỉ đưa ra thông báo chính thức về 74 cáo buộc vào sáng thứ Năm, ngoài ra không bình luận gì thêm.
- Chelsea: Ngay sau đó, CLB ra thông báo trên website chính thức:
“Chelsea vui mừng xác nhận rằng quá trình làm việc với FA về những vấn đề mà CLB tự chủ động báo cáo đang đi đến giai đoạn cuối. Nhóm chủ sở hữu hiện tại đã hoàn tất việc mua Chelsea vào ngày 30/5/2022. Trong quá trình rà soát kỹ lưỡng trước khi mua, chúng tôi phát hiện ra những dấu hiệu cho thấy báo cáo tài chính có thể chưa đầy đủ, liên quan đến các giao dịch trong quá khứ và các vi phạm tiềm ẩn đối với quy định của FA. Ngay khi thương vụ hoàn tất, Chelsea tự báo cáo những vấn đề này cho các cơ quan quản lý liên quan, bao gồm cả FA. CLB đã thể hiện sự minh bạch chưa từng có, cho phép FA truy cập toàn bộ hồ sơ và dữ liệu lịch sử. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với FA để kết thúc vụ việc này sớm nhất có thể. Cuối cùng, chúng tôi muốn bày tỏ lời cảm ơn tới FA vì đã phối hợp trong một vụ việc phức tạp, tập trung vào các vấn đề xảy ra hơn một thập kỷ trước.”
Tóm lại, FA xem Chelsea như một thực thể liên tục tồn tại, nên CLB hiện tại phải gánh trách nhiệm về những hành vi vi phạm trong quá khứ. Tuy nhiên, việc Chelsea chủ động tự báo cáo và hợp tác điều tra sẽ là yếu tố quan trọng trong việc giảm nhẹ mức phạt.
