Oscar và cuộc viễn du đến phương Đông

Từ một ngôi sao đang ở đỉnh cao phong độ tại châu Âu, cầu thủ người Brazil đã khiến tất cả phải bất ngờ khi quyết định rời Chelsea để chuyển đến chơi bóng ở Trung Quốc.

Đây có lẽ là một trong những cuộc đời khó hiểu nhất của một ngôi sao bóng đá đương đại. Thời điểm chia tay Chelsea để tới châu Á, Oscar còn chưa bước sang tuổi 26. Với tài năng đã được khẳng định, người ta tự hỏi rằng tại sao Oscar lại chấp nhận đánh đổi những cơ hội tỏa sáng ở Champions League để tìm kiếm một cuộc sống mới nhạt nhòa và vô vị?

Quay trở lại giai đoạn cuối năm 2016, khi giải bóng đá Trung Quốc - Chinese Super League đang bước vào giai đoạn “bùng nổ” với sự xuất hiện của hàng loạt ngôi sao tầm cỡ thế giới, từ Hulk, Lavezzi, Paulinho, Jackson Martinez, Ramires, Gervinho… cho đến những thương vụ “bom tấn” nặng đô hơn như Tevez, Mascherano hay Alexandre Pato. Trên băng ghế huấn luyện, người hâm mộ đất nước đông dân nhất hành tinh cũng lần lượt được chứng kiến Luiz Felipe Scolari, Manuel Pellegrini, Fabio Cannavaro hay Andre Villas-Boas đến làm việc ở giải đấu.

Trong cơn sóng “du mục về miễn viễn đông” ấy, Oscar bỗng dưng lại trở thành nhân vật gây chú ý nhiều nhất. Với hơn 200 trận đấu trong màu áo Chelsea, từng giành được chức vô địch cả Premier League lẫn Europa League, nhưng rồi chỉ một lời đề nghị “toàn tiền là tiền” từ Shanghai SIPG đã vội vã đưa tiền vệ người Brazil về phương Đông. Nguyên nhân về tiền bạc cùng với những chế độ đãi ngộ “trên trời” được đưa ra như lý do hàng đầu đã thuyết phục Oscar đến Trung Quốc, tuy nhiên người ta có thể nhìn vào một câu chuyện có chiều sâu hơn thế.

Là một tài năng xuất thân từ Nam Mỹ, ai cũng hiểu Oscar từng thi đấu xuất sắc ra sao trong màu áo Internacional trước khi cập bến Stamford Bridge. Tạp chí Placar từng so sánh cầu thủ sinh năm 1991 với Xavi nhưng sự thật là Oscar không sở hữu khả năng kiểm soát nhịp điệu một cách tuyệt đối giống như tiền bối người Tây Ban Nha. Mặc dù thường xuyên mặc áo số 10 ở cả CLB và ĐTQG nhưng Oscar cũng không phải một tiền vệ kiến tạo lối chơi đơn thuần. Anh không phải một “số 10” cổ điển, chắc chắn như vậy, nhưng cũng không cho thấy mình là một cầu thủ hiện đại tới mức “công nghiệp hóa”.

Ngôi sao của Chelsea sở hữu khả năng cầm bóng tốt và luôn biết cách di chuyển một cách khôn ngoan trong khu vực cấm địa. Sự khéo léo của tiền vệ người Brazil giúp anh giành lợi thế khi hoạt động ở những khoảng không gian hẹp giữa các tuyến nhưng về mặt chiến thuật, Oscar cũng đặc biệt siêng năng và sẵn sàng “hủy diệt” đối thủ khi cần thiết. Dưới thời HLV Jose Mourinho, cựu cầu thủ Internacional từng là lựa chọn số một cho vị trí hộ công của The Blues, đồng thời củng cố vững chắc vị trí tại ĐTQG. Nhưng khi phong độ dần sa sút, Conte sau đó đã loại Oscar khỏi hệ thống của mình để thay thế bằng Cesc Fabregas - cũng là một tiền vệ tổ chức nhưng biết chơi lùi sâu hơn.

“Tôi từng suýt gia nhập Atletico Madrid nhưng Chelsea đã từ chối chuyển nhượng. Họ muốn 50 hay 60 triệu euro gì đó nhưng chẳng đội bóng nào đồng ý trả cao như vậy vào thời điểm bấy giờ. Cuối cùng thì đã có một lời đề nghị từ Trung Quốc và tôi hiểu rằng mình đã ngồi dự bị đủ lâu. Đó thực sự là một quyết định khó khăn”, Oscar nhớ lại.

Với một bản hợp đồng 60 triệu euro cùng mức lương được cho là vào khoảng 24 triệu euro/mùa, người ta đã nói rằng Oscar được tăng lương gấp 4 lần so với lúc còn chơi bóng tại Anh. Thật nhanh chóng, ngôi sao người Brazil đồng ý bỏ lại đỉnh cao sau lưng và trở thành một trong những cầu thủ hưởng lương cao nhất thế giới bóng đá. “Sức mạnh tài chính của người Trung Quốc quá khủng khiếp và họ đã đưa ra những lời đề nghị thật khó để từ chối”, cựu tiền vệ Chelsea chia sẻ. 

Sẽ có nhiều góc nhìn đối với trường hợp của Oscar khi mà thực tế anh từng nhiều lần trở thành triệu phú và khả năng kiếm tiền ở châu Âu cũng chưa bao giờ bị đe dọa đáng kể hay có nguy cơ suy giảm trong tương lai gần. Vấn đề là người ta sẽ muốn mình thực sự giàu tới mức nào? Lúc này, hoàn cảnh xuất thân và tư tưởng văn hóa lại trở thành đề tài để bàn luận. Giống như nhiều cầu thủ Brazil, sự nghèo khó đã gắn liền với Oscar từ thuở bé. Cha anh qua đời vì một vụ tai nạn giao thông khi anh mới 3 tuổi và một mình người mẹ Sueli đã phải làm việc cật lực để kiếm miếng ăn cho Oscar và hai chị gái. Trong trí tưởng tượng của cậu bé Oscar, bóng đá không đơn giản chỉ là một môn thể thao giải trí hay nghề nghiệp bình thường. Hơn cả vậy, bóng đá chính là sự cứu rỗi để anh có thể hoàn thành trách nhiệm với những người mà mình yêu thương.     

Không có một con số nào có thể đảm bảo chắc chắn cho tương lai của các thế hệ mai sau, do đó câu trả lời hợp lý nhất đối với những người như Oscar đơn giản chỉ là kiếm tiền nhiều hơn và… nhiều hơn. Trong cuộc trả lời phỏng vấn vào năm 2017, cựu tiền vệ Chelsea từng thừa nhận quyết định khoác áo Shanghai SIPG vì gia đình nhiều hơn là sự nghiệp cá nhân. “Cầu thủ nào cũng muốn kiếm thật nhiều tiền để giúp đỡ gia đình, chắc chắn là vậy”.

Oscar từng nghĩ rằng sau 2, 3 năm chơi bóng ở Trung Quốc, mình có thể quay trở lại châu Âu và tiếp tục con đường chinh phục bóng đá đỉnh cao. Thế nhưng, anh đã không làm vậy. Một bản hợp đồng mới có thời hạn 5 năm vào tháng 12/2019 tiếp tục đảm bảo cho việc cầu thủ sinh năm 1991 sẽ nhận được đều đặn 24 triệu euro mỗi mùa. Tại châu Á, Oscar vẫn thể hiện được năng lực vượt trội, thậm chí có ảnh hưởng tới cả giải đấu. Nhưng ngoài thế giới của Chinese Super League, người ta đã không còn quan tâm quá nhiều đến anh nữa.

Victor Pereira, người dẫn dắt Shanghai SIPG từ cuối năm 2017 đến năm 2020 chia sẻ: “Với khả năng của mình, Oscar có thể thay đổi cục diện trận đấu. Nhiều cầu thủ tại Trung Quốc muốn sử dụng bạo lực để ngăn chặn Oscar nhưng cá tính mạnh mẽ đã giúp cậu ấy sinh tồn qua từng trận đấu. Thậm chí, cậu ấy còn mang lại sự tự tin cho toàn đội và giúp các đồng đội phát triển hơn”.

“Oscar chuyên nghiệp đến mức kinh ngạc và cậu ấy luôn là một phần của phòng thay đồ. Không hề tồn tại sự cách biệt giữa Oscar với phần còn lại của đội bóng”, trợ lý Edward Still cho biết thêm. “Thượng Hải cũng là một thành phố tuyệt vời để tận hưởng cuộc sống. Các con của Oscar được học hành trong môi trường tốt nhất và gia đình cậu ấy có rất nhiều bạn bè ở nơi này. Nếu không hòa nhập được thì có lẽ Oscar đã không ở lại đây lâu đến vậy”.   

Từng có thời điểm, Barca muốn đưa Oscar quay trở lại châu Âu để phục vụ những kế hoạch tái thiết đội bóng. “Thật tuyệt vời khi một CLB lớn vẫn quan tâm đến bạn. Nhưng tôi vẫn còn hợp đồng ở đây và Shanghai đang cho tôi rất nhiều điều”, Oscar chia sẻ.

Cuối năm 2024, khi Oscar hết hạn hợp đồng và chọn trở về Brazil thi đấu trong màu áo đội bóng cũ Sao Paulo, nhiều người đã cho rằng anh vẫn đủ sức chơi đỉnh cao ở châu Âu thêm một lần nữa. Nhưng hãy thử tưởng tượng, trong trường hợp cựu ngôi sao Chelsea thi đấu tốt tại một CLB ở Premier League, Serie A hay La Liga, người ta sẽ càng có thêm lý do để nói rằng anh đã bỏ phí quá nhiều tài năng của mình để đánh đổi lấy những khoản tiền lương khổng lồ.

Với nhiều người, đó là một sự nuối tiếc nhưng trong suy nghĩ của Oscar, những con số nhảy múa trong tài khoản ngân hàng có thể mang lại một tương lai vững chãi cho anh và các thành viên của gia đình. Ngay cả khi một tài năng lớn của bóng đá thế giới chấp nhận từ bỏ sự cạnh tranh ở mức độ đỉnh cao trong một thời gian dài đến vậy, cũng thực sự là một thử thách không hề đơn giản chút nào. “Oscar đã chấp nhận bỏ đi một phần sự nghiệp nhưng quan trọng là cậu ấy hoàn toàn bình thản với suy nghĩ và quyết định của mình”, HLV Pereira khẳng định.