Oliver Glasner và hành trình cùng Crystal Palace tung cánh “đại bàng”

Chỉ trong vòng 3 tháng, các CĐV Crystal Palace đã được kiêu hãnh phất cao lá cờ có hình con đại bàng của CLB trên những chiến trường danh giá nhất, từ chung kết FA Cup 2024/25, trận tranh Community Shield cho đến vòng đấu khai mạc đầy thách thức của Premier League 2025/26. Và người đã cho các CĐV cơ hội làm điều đó, không ai khác chính là HLV Oliver Glasner.

MỘT “MÁY NHỒI THỂ LỰC” VỚI KHO DỮ LIỆU KHỔNG LỒ

Oliver Glasner đã tỏ ra ngạc nhiên khi đến buổi họp báo trước trận đấu. Căn phòng ở sân tập của Crystal Palace cũng được dùng làm nơi họp chiến thuật của đội, và trước sự ngạc nhiên của vị HLV người Áo, một tấm bảng lật có chứa hàng loạt dữ liệu đã bị để lộ hoàn toàn trước giới truyền thông có mặt tại đây.

“Có ai trong số các bạn biết những con số này có nghĩa là gì không?” Glasner hỏi khán giả. Im lặng. Vì vậy, ông bắt đầu giải thích.

Các con số đó đề cập đến khối lượng các pha bứt tốc tốc độ cao của các cầu thủ trong những trận đấu gần đây. Ông nói, một số con số đó là cao nhất trong lịch sử CLB. Sự tự hào của ông là điều dễ hiểu, vì sự năng động trên sân là nền tảng cho phong cách cầm quân của Glasner. Hồi tháng 3 năm ngoái, ngay sau khi được bổ nhiệm tại Selhurst Park, ông đã tiết lộ rằng một trong những thông điệp sớm nhất của ông gửi đến các cầu thủ là “chúng ta phải chạy nhiều hơn, chúng ta phải chạy nhanh hơn, chúng ta phải bứt tốc thật nhiều”.

Việc rèn luyện thể lực mất thời gian, nhưng tấm bảng lật là bằng chứng cho thấy đội hình đã tiếp thu các nguyên tắc của ông. Mùa giải 2023/24, Crystal Palace xếp dưới mức trung bình của Premier League về quãng đường chạy tốc độ cao và quãng đường bứt tốc mỗi trận. Mùa giải 2024/25, mức trung bình của đội bóng trong các chỉ số đó đã tăng lần lượt 10% và 24%, xếp thứ 4 và thứ 6 trong giải đấu.

Cường độ vận động là yếu tố đặc biệt quan trọng để giành chiến thắng trong các pha bóng hai. Đây là một yếu tố then chốt trong lối chơi của Crystal Palace vì họ có tỷ lệ thắng tranh chấp trên không tệ nhất giải Ngoại hạng Anh mùa trước (44%, thấp hơn 3% so với đội tệ thứ nhì là Aston Villa), nhưng họ đã bù đắp bằng cách chạy cường độ cao và di chuyển thông minh ở tuyến giữa.

Việc Oliver Glasner chú trọng vào khía cạnh đó của trận đấu không có gì ngạc nhiên với những ai đã theo dõi sự nghiệp huấn luyện của chiến lược gia người Áo. Ngay cả trong những ngày đầu dẫn dắt đội bóng “tí hon” SV Ried, Glasner đã thể hiện xu hướng này rất rõ ràng. “Oliver đã trình chiếu cho chủ tịch và người đứng đầu CLB xem hệ thống mà anh ấy muốn áp dụng”, Xandi Mitterhofer, giám đốc tài chính của SV Ried, người đã làm việc cho đội bóng của Áo này từ năm 1996, kể lại. “Bài thuyết minh ấy nói về việc một cầu thủ có thể chạy nhanh như thế nào trong hệ thống của anh ấy. Oliver đã chuẩn bị trước mọi tình huống. Anh ấy có một kho dữ liệu khổng lồ và biết tất cả mọi thứ về cầu thủ trước mỗi trận đấu, chẳng hạn như họ chạy nhanh như thế nào và chạy được bao nhiêu km mỗi trận?”.

Những câu chuyện kể trên phần nào đó đã cung cấp một cái nhìn thoáng qua về phong cách tỉ mỉ của Oliver Glasner. Nhưng nhà cầm quân này đòi hỏi gì ở các cầu thủ, chiến thuật của ông là gì và ông yêu cầu đội bóng thực hiện nó như thế nào? Những tìm hiểu sâu hơn sau đây có thể sẽ giúp chúng ta không những làm rõ điều đó, mà còn làm sáng tỏ lý do tại sao, một Crystal Palace rất đỗi “bình dân” lại có thể đánh bại Man City ở chung kết FA Cup, vượt qua Liverpool tại trận Community Shield và cầm hòa Chelsea ngay trên sân khách trong ngày khai mạc Premier League 2025/26 để rồi, nối dài mạch bất bại lên 10 trận liên tiếp trên mọi đấu trường.

MỘT TINH THẦN TỰ TIN, KHÔNG SỢ HÃI

Tháng 2/2024, Glasner kế thừa một Crystal Palace chỉ thắng hai trong 16 trận gần nhất trên mọi đấu trường. Nhưng chỉ sau 3 tháng, khi các cầu thủ quen dần với phương pháp huấn luyện của ông, đội bóng London đã vươn lên nửa trên BXH và cán đích thứ 10 tại Premier League 2023/24. Mùa giải 2024/25 có những thăng trầm, nhưng Crystal Palace vẫn đạt được số điểm cao nhất trong lịch sử tham dự Ngoại hạng Anh (53 điểm), đứng thứ 12 tại Premier League và ấn tượng hơn cả là đem về phòng truyền thống chiếc Cúp FA danh giá sau khi đánh bại “gã khổng lồ” Man City tại Wembley.

Cách tiếp cận của Glasner, cả trong lẫn ngoài sân cỏ, đã tạo nên hiệu ứng thay đổi mạnh mẽ ấy. Glasner là một chiến thuật gia sắc sảo, người đã thể hiện sự quan tâm đến khía cạnh phân tích dữ liệu của bóng đá ngay từ khi còn là cầu thủ ở Áo. Và đặc biệt, ông có niềm tin cực kỳ mạnh mẽ rằng cách tiếp cận của mình hiệu quả. Glasner có thể chứng minh điều đó bằng thành công tại Europa League mà ông đã có được cùng Frankfurt năm 2022, hoặc mới hơn và ấn tượng hơn, là cách ông cùng học trò đòi nợ thành công Man City sau thất bại nặng nề trước đội bóng khổng lồ nước Anh ở Premier League.

Sau thất bại nặng nề trước Man City hôm 12/4, khi Glasner chứng kiến đội bóng của mình để thua 0-2, thay đổi hệ thống chiến thuật trong hiệp một và để thủng lưới thêm 3 bàn nữa sau giờ nghỉ, nhà cầm quân người Áo được hỏi liệu ông có tin mình có thể vượt qua Pep Guardiola nếu hai đội gặp nhau ở chung kết FA Cup hay không, ông trả lời: “Tôi đã nói với Pep sau trận đấu rằng ông ấy không thể sử dụng hệ thống này (một lần nữa) vì chúng tôi sẽ đánh bại nó”.

Đấy không phải cách nói chữa ngượng, mà nó thể hiện niềm tin vững chắc của Glasner vào bản thân và học trò. Tất nhiên, Glasner đã chứng minh câu nói của mình bằng chiến thắng 1-0 trước City trong trận chung kết FA Cup 2024/25. Crystal Palace dưới thời Glasner không sợ bất kỳ ai, ngay cả những đội bóng có nguồn lực lớn hơn nhiều bởi HLV của họ tin rằng đội bóng này có thể thắng bất kỳ trận đấu nào.

“Điều quan trọng là chúng tôi phải tôn trọng các đội bóng hàng đầu, nhưng không đến mức mất niềm tin vào chính mình”, Glasner nói trước chuyến làm khách của Arsenal ở tứ kết Cúp Liên đoàn hồi tháng 12 năm ngoái. “Nếu chúng tôi luôn nghĩ rằng đó là Arsenal, là Manchester City, thì chúng tôi sẽ không bao giờ thắng được”.

Crystal Palace cuối cùng vẫn thất bại 2-3 trong trận đấu đó, nhưng sự tự tin của Glasner không hề giảm sút. Lần trở lại sân Emirates ngay sau đó, ở vòng 34 Premier League, đội bóng của Glasner đã hai lần lội ngược dòng để buộc Arsenal phải chấp nhận trận hòa 2-2 trước các khán giả nhà.

“Cậu ấy hiểu bóng đá,” Klaus Roitinger, cựu HLV từng dẫn dắt Glasner tại SV Ried, nơi ông dành phần lớn thời gian thi đấu và bắt đầu sự nghiệp huấn luyện, chia sẻ. “Trong đầu cậu ấy luôn rất mạch lạc rằng 'mình phải chơi thế này, thế kia (về mặt chiến thuật)', và cậu ấy biết nếu các cầu thủ có được điều đó trong đầu, thì thành công sẽ đến”.

MỘT TRIẾT LÝ TRỰC DIỆN ĐẬM CHẤT ĐỨC

Glasner quan tâm đến hệ thống. Mỗi cá nhân cần hòa nhập với hệ thống đó, thay vì ông ấy tìm cách điều chỉnh cách tiếp cận chung để thu hút những cầu thủ tài năng.

Dù những cầu thủ đã đạt tới đẳng cấp thi đấu tại Premier Legaue đều được đánh giá cao về khả năng kỹ thuật, thì với Glasner như thế vẫn chưa đủ. Ông yêu cầu các cầu thủ phải chơi tốt cả khi không bóng lẫn khi có bóng. Ví dụ, tài năng của Eberechi Eze thể hiện rõ hơn khi có bóng, nhưng Glasner, dù vẫn đánh giá cao tiền vệ này, lại không mấy tin tưởng Eze vì lối chơi cá nhân của anh khó có thể được áp dụng trong một cấu trúc thiên về đồng đội.

Trọng tâm của ông là lối chơi tấn công, thể hiện qua những pha chạy chỗ cường độ cao và năng lượng dồi dào. “Triết lý của tôi rất đơn giản: ghi bàn vì đó là lý do tại sao, như tôi thường nói với các cầu thủ, tất cả chúng tôi đều bắt đầu chơi bóng đá”, Glasner chia sẻ với Palace TV sau khi được bổ nhiệm. “Ngay từ bé, không ai muốn ra sân để phòng ngự cả”.

Sự trực diện là chìa khóa. “Khi chúng tôi tiến vào khu vực 1/3 cuối sân, tôi không thích kiểm soát bóng ở đó”, ông nói thêm. "Đôi khi bạn cần rất nhiều nỗ lực để vào được khu vực 1/3 cuối sân. Vì vậy, hãy dồn quân số vào vòng cấm và đưa bóng vào vòng cấm, rồi cố gắng ghi bàn. Khi đã vào khu vực đó, hãy cố gắng ghi bàn, chứ không phải giữ bóng”.

Hệ thống của Glasner cho phép các trung vệ biên dâng lên và tham vọng kiểm soát bóng, chơi với hai cầu thủ “số 6” và hai cầu thủ “số 10” sẽ tạo áp lực lên hàng tiền vệ ba người, trong khi các hậu vệ cánh giúp di chuyển phía sau đối thủ.

Ngay cả với đội hình khác, Crystal Palace của ông vẫn tương tự như Frankfurt. Mùa giải 2024/25, chuỗi kết thúc bàn thắng trung bình của họ là 7,3 giây và 2,2 đường chuyền, thấp hơn nhiều so với mức trung bình của giải đấu (10,5 giây và 3 đường chuyền), và tốc độ họ đưa bóng lên phía trên trong những pha di chuyển đó là nhanh nhất giải đấu.

Footovision, một công ty phân tích sử dụng cảnh quay phát sóng với dữ liệu sự kiện để tạo ra các số liệu theo ngữ cảnh, đã xếp hạng Crystal Palace là đội sử dụng các mẫu chuyền bóng lên-xuyên biên nhiều thứ hai tại Giải Ngoại hạng Anh 2024/25, chỉ sau Manchester United ( đội có đội hình tương tự dưới thời Ruben Amorim ). Đây là các mẫu chuyền bóng bốn cầu thủ: cầu thủ tấn công đầu tiên chuyền bóng lên phía trước để phá vỡ hàng phòng ngự, cầu thủ thứ hai chuyền bóng cho đồng đội thứ ba, người này chuyền bóng thẳng cho cầu thủ tấn công thứ tư.

Có thể thấy động thái đó trong pha mở tỷ số của Eze trong chiến thắng 3-0 ở tứ kết FA Cup trước Fulham.

Sau khi Palace giành lại bóng bên phần sân nhà, trung vệ phải Chris Richards lập tức chuyền bóng lên cho số 10 Ismaila Sarr. Vì hậu vệ Antonee Robinson của Fulham đang áp sát, Sarr phải bật bóng lại cho Maxence Lacroix, người đã chuyền chéo qua hàng tiền vệ cho hậu vệ cánh Tyrick Mitchell đang lao lên. Và Mitchell sau đó đã tìm thấy Eze bên trong vòng cấm.

Dù bàn thắng được chuyển hóa nhờ tài năng thực sự của một cá nhân xuất sắc, người đã Eze cắt vào trong và tung cú sút vòng qua người đối phương vào góc xa, nhưng pha rê bóng của Eze ở rìa vòng cấm lại có được là nhờ vào một đường chuyền bóng lên được thực hiện rất tốt.

Đây là một sự tương phản về phong cách chơi so với Roy Hodgson và các thế hệ Crystal Palace trước đây: với Yannick Bolasie, Wilfried Zaha, Andros Townsend và Michael Olise, những cầu thủ vốn thiên về tấn công cá nhân hơn và phụ thuộc nhiều vào những pha rê bóng. Crystal Palace của Glasner ở mùa giải 2024/25 là đội có ít pha rê bóng nhất tại Ngoại hạng Anh. Thay vào đó là những đường chuyền trực diện, nhanh gọn, sắc bén, những yếu tố mang đậm phong cách bóng đá Đức.

Glasner đã dành 4 mùa giải dẫn dắt Frankfurt và Wolfsburg tại Bundesliga, giải đấu nổi tiếng với lối chơi phản công và sự đồng đều trong tấn công theo chiều dọc. Những khó khăn mà đội bóng Frankfurt của ông phải trải qua trong mùa giải 2021/22 (chỉ thắng 3/17 trận đấu cuối cùng tại giải đấu và kết thúc ở vị trí thứ 11 trong khi đồng thời lọt vào trận chung kết Europa League) đã giúp ông tin tưởng vào phương pháp hiệu quả nhất.

“Tôi đã nói với các chuyên gia phân tích của mình: 'Tại sao? Những đội chúng ta thua (ở Bundesliga) đều yếu hơn'”, ông kể. “Trong tất cả 14 trận đấu đó (mà Frankfurt không thắng), đối thủ kiểm soát bóng ít hơn. Các đội chơi phản công và chuyển đổi trạng thái ở Europa League lại kiểm soát bóng nhiều hơn. Tôi nói: 'Được rồi, hãy giao bóng cho họ'. Tất cả những đội khác cố gắng giành chiến thắng bằng cách kiểm soát bóng đều thất bại, vậy nên hãy làm ngược lại. Chúng ta để họ chơi”.

Đó là sự phát triển tự nhiên của bản năng. Trong buổi họp báo trước chiến thắng 1-0 của Palace tại Anfield hồi tháng 4 năm ngoái, ông nói rằng ông đã ngưỡng mộ huấn luyện viên Jurgen Klopp của Liverpool từ lâu. “Jurgen là nguồn cảm hứng cho nhiều HLV nói tiếng Đức”, Glasner nói. "Phong cách chơi của ông ấy có lẽ là một phong cách mới: rất hung hăng, rất quyết liệt, và đó chính là điều ông ấy đã phát huy. Lối chơi phản công”.

“Cách tiếp cận trận đấu của ông ấy đã ảnh hưởng rất nhiều đến quan điểm của tôi về bóng đá và vẫn còn ảnh hưởng đến bây giờ. Cách họ chơi với cường độ cao như vậy. Nhiều khi họ mất bóng, rồi cứ như thể có ai đó huýt sáo và 10 cầu thủ lao vào săn bóng vậy”, Glasner nhấn mạnh.

KỶ LỤC TRONG TẦM VỚI

Sau trận hòa Chelsea 0-0 tại vòng 1 Premier League 2025/26, Crystal Palace đã có 10 trận liên tiếp bất bại trên mọi đấu trường. Nếu thầy trò Glasner tránh được thất bại ở cả hai lượt trận play-off UEFA Conference League trước Fredrikstad của Na Uy và khi tiếp đón Nottingham tại vòng 2 Premier League vào Chủ Nhật, họ sẽ cân bằng kỷ lục 13 trận bất bại của CLB.

Kỷ lục này đã tồn tại gần 35 năm, khi đội bóng của HLV Steve Coppell, với những hảo thủ như Ian Wright, Mark Bright, Geoff Thomas, Nigel Martyn và Eric Young, đã có 10 trận bất bại tại giải VĐQG, cùng với 3 trận tại Cúp Liên đoàn từ tháng 8 đến tháng 10 khi mùa giải 1990/91 bắt đầu.

Rất khó để so sánh bóng đá giữa các thời kỳ vì bối cảnh quá khác biệt. Nhưng có một điều chắc chắn, với Glasner, Crystal Palace có quyền mơ đến việc san bằng và xa hơn là xô đổ kỷ lục của những tiền bối. Và với các ông chủ của đội bóng London, có một bài toán khó hơn đang chờ họ. Đó là làm thế nào để giữ chân Glasner bằng một hợp đồng mới, khi giao kèo hiện tại của ông sẽ hết hạn vào tháng 6 năm sau và hàng loạt đội bóng giàu có đang đánh tiếng sẵn sàng trải thảm đỏ mời nhà cầm quân người Áo về dẫn dắt.

Nguồn tham khảo:

Inside the mind of Oliver Glasner: The philosophy, the tactics and how he made Crystal Palace his own (The Athletic)

Oliver Glasner, a 10-match unbeaten run, and why Crystal Palace must back their manager (The Athletic)