Luka Modric: Cho những phím Johannes Brahms cổ điển cuối cùng

Nói về những nhạc trưởng tài hoa trong bóng đá, người tiên phong phải là Andrea Pirlo. Thế nhưng, khi những nếp nhăn ngày càng nổi rõ trên gương mặt regista hào hoa người Ý, thứ ma thuật mà anh để lại ở tuyến giữa gần như có rất ít người thừa kế, nhường chỗ cho sự đa năng và mạnh mẽ lên ngôi. Để bàn tới người đang giữ lấy những nét uyển chuyển mang thần thái lãng mạn cuối cùng tại khu vực tuyến giữa trong kỷ nguyên bóng đá hiện đại, thì người đó chắc chắn phải là Luka Modric. Xem Modric, kẻ bất khả xâm phạm tại Bernabeu, chất kết dính mượt mà giữa hàng thủ và hàng công của Real Madrid, là xem một cầu thủ bóng đá với tâm hồn của một nhạc công cổ điển.

Ở làng Modrici gần Obrovac, cậu bé Luka đã trải qua những năm đầu đời mà không có nổi một ngôi nhà để về. Mọi góc phố ở Modrici như thể đều gắn bom dưới mặt đường, khiến cho cả gia đình cậu bé sinh năm 1985 biến mọi ngõ ngách và hầm trú ẩn ở ngôi làng chìm trong chiến tranh ấy thành nơi trú ngụ. Năm Luka lên 6, họ may mắn được tị nạn tới một hòn đảo gần khu công nghiệp Zadar. Mẹ Luka làm thợ may, còn cha cậu bé làm việc tại sân bay gần đó. Kể cả khi tiếng súng đã biến mất khỏi Croatia, đồng lương ít ỏi của cha mẹ Luka cũng bắt ép họ phải vật lộn và chắt chiu để nuôi sống cậu con trai. Ấy thế mà họ vẫn dành dụm được ra một khoản để cho Luka tham dự một lớp bóng đá địa phương, duy trì niềm đam mê lớn nhất của mình.

Tomislav Basic, một trong những HLV đầu tiên của Luka tại NK Zadar đã từng bộc bạch: “Hàng ngàn những quả lựu đạn được ném ra từ những ngọn đồi xung quanh, rồi rớt xuống sân tập của lũ trẻ. Chúng tôi đã từng phải chạy thục mạng để đến được với hầm trú ẩn. Bóng đá là thứ giúp chúng tôi quên đi thực tại”. Khổ nhục là thế, vậy mà về sau này, cuộc sống của Luka Modric vẫn chẳng hề bằng phẳng hơn mà chỉ đầy những nước mắt. Có những tin đồn về việc một người anh của Luka bị sát hại dã man khi lỡ đặt chân lên ranh giới chia cách hai miền của Croatia (được canh phòng cẩn mật bởi phiến quân Serbia và quân đội Nam Tư), cho tới chuyện anh bị từ chối đào tạo bởi Hajduk Split, đội bóng mà Luka yêu mến từ thời thơ ấu, với lí do anh quá thấp bé. Vào thời điểm ấy, Luka từng nghĩ tới việc dừng sự nghiệp bóng đá, nhưng chính đối thủ truyền kiếp của Hajduk Split, Dinamo Zagreb đã dang tay đón lấy “chàng trai nhỏ con nhưng rõ ràng là sở hữu một đôi chân vô cùng đặc biệt” - theo lời Josip Bajlo, chủ tịch của NK Zadar.

Basic, người được Luka coi như cha nuôi, đã vui khôn tả khi cậu kí một bản hợp đồng 10 năm với Zdravko Mamic, Giám đốc điều hành của Dinamo Zagreb. Thật khó có thể tưởng tượng được niềm hưng phấn tột độ của Basic khi cuối cùng Luka đã gia nhập Tottenham, sau bao thăng trầm tại Zrinjsk hay Inter Zapresic dưới dạng cho mượn. Tại một London hoa lệ và bình yên, Modric toả sáng theo cách của riêng anh. Với những người không xem Tottenham thi đấu, Modric đơn thuần là một tiền vệ giỏi. Tuy nhiên, đôi mắt sắc sảo của Seb Stafford-Bloor, một trong những phóng viên chiến thuật xuất sắc của xứ sương mù, đã nhìn thấy rằng muốn xem Modric thì phải xem cả phần còn lại của sân bóng. Cách di chuyển của các cầu thủ khoác áo Gà trống thời đó là rất táo bạo, bởi họ biết rằng số 14 của mình có thể đặt bóng vào chân họ theo cách đối thủ không thể lường trước. Theo Seb, phẩm chất tốt nhất của Modric là khả năng điều khiển trái bóng đi đúng theo ý mình một cách đáng kinh ngạc, với những cú first-touch mượt nhất có thể; và thêm vào đó là tầm nhìn bao quát trên toàn mặt sân. Modric khiến các trận đấu ở White Hart Lane trông “dễ dàng đến đáng nghi ngờ” – một lời nói quá nhưng lại có phần đúng đắn. Một màn hình TV 42-inch là không đủ để người ta cảm nhận hết về tầm ảnh hưởng mà Modric áp đặt lên Tottenham.

Modric đã và đang là một trong những cầu thủ chơi sạch sẽ và đúng lý thuyết cơ bản nhất trong khoảng 10 năm trở lại đây. The Guardian đã từng miêu tả về Modric dưới thời Harry Redknapp như cầu thủ duy nhất trên sân chơi với quả bóng, còn 21 người còn lại thì chơi với đối thủ của mình. Cách thi đấu như thể không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ngoại cảnh, cũng như sự thong dong không vội vã và khả năng loại bỏ đối thủ trong ít nhịp nhất có thể được Modric thể hiện vô cùng ổn định trong suốt chiều dài 90 phút của trận đấu, bất chấp tỉ số đang là 0-0, 0-3 hay 1-0. Với cách đá kiểu ấy, thân hình nhỏ con và gọn gàng của Modric trở thành điểm mạnh của anh giữa một Premier League trọng cơ bắp. 4 năm ở London của Modric đã trôi qua như thế: 90 phút như một, 38 trận một mùa như một và 4 mùa giải như một.

Trong thời điểm chuyển giao thế kỉ, người ta tôn vinh những tiền vệ phòng ngự có khả năng càn quét trước mặt bộ tứ vệ, mà Makelele cùng sự thành công của Real Madrid vào những năm 2000 là ví dụ điển hình nhất. Quy tắc bất di bất dịch vào thời điểm đó là giành lại bóng nhanh nhất có thể, chặn những đường chuyền cắt qua trung lộ và giao bóng lại cho những người có kĩ thuật tốt hơn bạn. Đó là lí do cho luận điểm Makelele đã gián tiếp tôn vinh Zinedine Zidane.

Sau thời kì này, những Pirlo và Modric xuất hiện và đánh dấu bước chuyển mình tiếp theo ở khu vực tuyến giữa. Khi những Makelele bóp nghẹt trung tuyến, kiểu cầu thủ như Modric sẽ hiếm đất diễn ở khu vực 1/3 sân đối thủ, và họ đơn giản là lui về phần 1/3 sân của mình. Cái tách biệt Modric khỏi phần còn lại là anh không cần phải sang đến nửa sân bên kia để đóng góp vào quá trình tấn công. Nói cách khác, Modric ở Real đứng ở chỗ của một mỏ neo, nhưng chơi theo cách của một cầu thủ kiến tạo. Chính số 19 của Real Madrid đã cho chúng ta thấy một bài học về chiến thuật: khi khu vực giữa sân quá chật chội để dành ra một chỗ đứng cho một cầu thủ không biết tấn công, đội bóng nào sở hữu một tiền vệ biết kiến tạo lùi sâu sẽ đưa bóng ra khỏi khu trung tuyến nhanh hơn đối thủ, và đương nhiên là sở hữu nhiều cơ hội ghi bàn hơn. Modric, với các đường chuyền chính xác và sự mạnh dạn liên tục chọc khe, là một trong những lí do vì sao Real Madrid cực mạnh trong khoảng 3 năm gần đây (vào Chung kết Champions League 2 lần).

Cách chơi lùi sâu được Modric định hình ở Tottenham và đưa lên mức rực rỡ tại Bernabeu. Nếu như các tiền vệ thông thường sẽ mất nhiều thời gian để nghĩ về việc sẽ chuyền cho Ronaldo, Bale hay Benzema, thì khả năng bao quát của Modric giúp anh gần như quyết định ngay lập tức. Trong phòng ngự, việc đứng ở trước mặt bộ tứ vệ giúp Modric giảm tải cho Ramos và Pepe, không phải thiên về tranh chấp tay đôi mà về phán đoán và cắt bóng. Một mình đảm nhiệm hai nhiệm vụ công thủ, tưởng như tiền vệ người Croatia sẽ không thể chạy nổi sau một nửa mùa bóng, nhưng bên cạnh anh lại có Toni Kroos chia lửa. Việc hoán đổi nhiệm vụ liên tục giúp hai tiền vệ này tôn vinh lẫn nhau ở vị trí tiền vệ trung tâm, dù cả hai đều khởi nghiệp như những tiền vệ tấn công.

Phân tích kĩ là để thấy Modric là tiền vệ gần như cuối cùng đang giữ những phẩm chất của một Johannes Brahms trên sân bóng. Sự thuần khiết trong từng điệu nhạc của Brahms không thể được tìm thấy ở Sergio Busquets. Ma thuật và sự khôn ngoan của chàng tiền vệ Balkan được so sánh với Iniesta, nhưng đóng góp trong phòng ngự của anh trong thời gian trở lại đây lại nhiều hơn. Khi được hỏi về người mà mình muốn chơi cùng nhất, Koke đã không ngần ngại nói ra cái tên Modric của kẻ kình địch bên kia thành phố, bởi "số 19 là kẻ giật dây tất cả". Một hậu bối của Simeone, người đề cao tư tưởng phòng ngự, đã phải chọn một nghệ sĩ ở khu vực cần nhiều cơ bắp nhất. 

***

Giờ đây thì còn ai nhớ đến việc hồi năm 2012, Modric từng bị coi là bản hợp đồng tệ nhất La Liga? Ai còn nhớ đến việc đến cả Sami Khedira cũng được tin tưởng hơn Luka hồi anh mới chân ướt chân ráo đến Madrid? Trong kí ức của những Madridistas lúc này là hình ảnh cái bóng áo xanh lục đậm số 19 từ đâu xuất hiện, vung chân volley đẹp mắt tung lưới Man Utd tại Champions League, khoảnh khắc được coi là bước ngoặt của sự nghiệp Modric tại Bernabeu. Sergio Ramos lúc này được gọi đầy trìu mến với cái tên “Mr 92:48”, nhưng hẳn chưa ai quên kẻ nào với mái tóc vàng lãng tử đã chuyền quả bóng đó dưới áp lực không được sai dù chỉ 1 ly trong những giây cuối, trong một sân bóng bị quây kín bởi sự căng thẳng. Pogba lúc này hay thật, càn quét cả sân, giúp cho Man Utd như chơi với 12 người chứ không phải 11. Thế nhưng, mái tóc dài bay trên thảm cỏ Bernabeu, từng động tác uyển chuyển đầy nghệ sĩ hay sự thuần khiết và ung dung kia… là những thứ khiến người xem phải rùng mình. Pogba hay ai đó có thể giỏi, nhưng cái danh nhạc trưởng điều khiển sân bóng phải là của Modric!

TEDDY(TTVN)