Những chấn thương dai dẳng đã giằng xé cuộc đời và sự nghiệp của tiền vệ tài hoa người CH Czech suốt bao năm tháng. Để rồi khi Rosicky giải nghệ vào năm 2017, nhiều người tin rằng lẽ ra anh đã phải sống một cuộc sống rực rỡ hơn rất nhiều với thứ tài năng chơi bóng xuất chúng của mình.
Nhà soạn nhạc vĩ đại người Áo quá đỗi tài hoa nhưng lại trải qua một cuộc đời đầy bi kịch. Phần lớn thời gian sống trên đời, Mozart đều phải chịu đựng cảnh nghèo khó. Để rồi, số phận bạc bẽo đã khiến Mozart sớm phải nói lời từ biệt cuộc sống khi vẫn còn rất trẻ và để lại vô vàn sự nuối tiếc cho nền âm nhạc cổ điển thế giới đương đại.
Cũng giống như Mozart, sự nghiệp bóng đá của Tomas Rosicky đã chạm tới đỉnh cao từ khá sớm. Ngay ở độ tuổi 19, cầu thủ sinh ra ở thành phố thủ đô Prague xinh đẹp đã góp mặt trong danh sách ĐTQG tham dự VCK EURO 2000, trước khi gia nhập Dortmund vào mùa Hè năm 2001 với mức giá 8 triệu bảng. Vào thời điểm ấy, tiền vệ sinh năm 1980 chính là cầu thủ người Czech đắt giá nhất từng được bán cho một CLB nước ngoài.
Mùa giải đầu tiên tại sân Westfalen (tên gọi cũ của sân Signal Iduna Park) của Rosicky đã diễn ra đẹp như một giấc mơ. Trong vai trò của một tiền vệ tấn công sở trường, anh nhanh chóng có những đóng góp quan trọng để giúp đội nhà giành được chức vô địch Bundesliga 2001/02 trước sự cạnh tranh khủng khiếp từ hai gã khổng lồ Bayern Munich và Bayer Leverkusen. Không những vậy, Dortmund cũng xuất sắc lọt vào chơi trận chung kết UEFA Cup 2002 và chỉ thiếu may mắn khi chịu thua sát nút 2-3 trước Feyenoord của Hà Lan.
Với một đội hình giàu năng lượng, có đầy đủ sự kết hợp giữa sức trẻ và kinh nghiệm đến từ những Jan Koller, Marcio Amoroso, Torsten Frings, Ewerthon… không khó hiểu khi đội bóng vàng đen nhận được sự đánh giá cao từ giới mộ điệu. Cá nhân Rosicky cũng được là chính mình trong một tập thể thăng hoa và tài năng, với vai trò của một thủ lĩnh dẫn dắt lối chơi, hệt như một nhạc trưởng đang tạo nên những điệu nhạc bất tận. Chứng kiến sự hào hoa của tiền vệ đến từ Đông Âu, người Đức đã gọi anh là “tiểu Mozart”.
Những nốt nhạc trong trẻo vẫn cứ thế được Rosicky viết nên vào mỗi cuối tuần tại cầu trường Westfalen sôi động, bất chấp việc Dortmund bắt đầu gặp không ít khó khăn về tài chính từ năm 2004. Sau kỳ EURO cực kỳ ấn tượng ở Bồ Đào Nha diễn ra vào mùa Hè cùng năm, Rosicky đã trở thành tâm điểm chú ý trên thị trường chuyển nhượng châu Âu. “Rosicky ư? Đó là một cầu thủ thực sự xuất sắc. Có khoảng 70 câu lạc bộ đang muốn có được chữ ký của cậu ấy”, đích thân HLV Karel Bruckner của ĐT CH Czech lên tiếng chia sẻ về cậu học trò.
Mùa Hè năm 2006, Rosicky quyết định gia nhập Arsenal, đội bóng mà anh từng phải lòng sau khi đọc cuốn sách Fever Pitch của Nick Hornby, một tác phẩm ngợi ca sự vĩ đại của đội bóng thành London. Những nụ cười đã xuất hiện trên gương mặt của “Giáo sư” Wenger với niềm tin mãnh liệt rằng mình đã tìm được người thay thế xứng đáng cho Robert Pires. Và sự thật, Rosicky cho thấy mình đáng giá tới từng xu, thậm chí còn là một món hời của Pháo thủ.
Không chỉ sở hữu những tố chất thiên bẩm phù hợp với triết lý chơi bóng ngắn tại Arsenal, cựu ngôi sao Dortmund còn thể hiện được khả năng sáng tạo vô hạn, đôi lúc khiến cho người hâm mộ sân Emirates gợi nhớ lại hình ảnh của Dennis Bergkamp năm nào. Dù được xếp chơi ở cánh trái hay trung lộ, Rosicky đều cho thấy sự tinh tế tới mức hoàn hảo trong những pha xử lý của mình. Nhỏ con nhưng khéo léo và sẵn sàng di chuyển năng nổ như một tiền vệ con thoi, Rosicky có thể đặt đồng đội vào những vị trí ăn bàn mười mươi, thực hiện những đường chuyền bóng xuyên qua cả tầng người hoặc tự mình dứt điểm từ ngoài vòng cấm bằng những cú sút xa không thể cản phá… tất cả đều trở thành chất liệu tạo nên một “nhà soạn bóng” với những ma thuật tại Premier League.
Nhưng rồi, trong một thời đại mà bóng đá thay đổi tới chóng mặt, đặc biệt là ở giải Ngoại hạng Anh, khi những cỗ máy in tiền có thể tạo ra các “siêu câu lạc bộ” thì sự mỏng manh về thể chất đã trở thành lý do chính khiến Rosicky không thể nào phát tiết trọn vẹn được phẩm chất thiên tài của mình. Về mặt khách quan, Arsenal đã dần trở nên thiếu cá tính khi không còn sở hữu những thủ lĩnh cứng rắn, trong khi đội bóng không thể cạnh tranh về mặt tài chính với các “siêu câu lạc bộ” như Man United, Man City, Chelsea hay Liverpool. Còn bản thân Rosicky, liên tiếp những ca chấn thương dai dẳng thậm chí đã khiến anh chưa bao giờ có thể thi đấu quá 30 trận trong một mùa giải ở Premier League, một bi kịch xoay vòng và không có lối thoát, tựa như cuộc đời của nhà soạn nhạc Mozart tài ba trong quá khứ.
“Thật sự đau lòng khi tôi đã không thể cống hiến những gì xứng đáng với sự tôn trọng mà người hâm mộ Arsenal dành cho mình. Cuộc sống luôn mang đến thử thách, đôi khi khiến chúng ta trở nên vô vọng nhưng chẳng có cách nào khác ngoài việc chấp nhận đương đầu với nó”, Rosicky tâm sự trong những mùa giải cuối cùng chơi cho Pháo thủ thành London.
Một thập kỷ chinh chiến, lẽ ra Rosicky có thể làm được nhiều điều vĩ đại hơn tại xứ sở sương mù nếu như cơ thể anh cho phép, hoặc nếu như thứ bóng đá thực dụng và thiên về thể chất không trở thành xu hướng của nhiều CLB. Giữa một Premier League cơ học và đầy rẫy sự căng thẳng, đôi lúc Rosicky lại hiện lên giữa những thảm cỏ nước Anh một cách kỳ lạ và tràn đầy hứng khởi, với những pha xử lý thanh thoát và uyển chuyển. Cầu thủ người Czech có thể chơi bóng nhẹ nhàng và du dương như một bản nhạc dương cầm, chỉ đáng tiếc là bản nhạc ấy đã không bao giờ tìm thấy nốt vĩ thanh cho riêng mình.
“Thần tượng của tôi mãi mãi là Rosicky, một cầu thủ có năng lực phi thường. Anh ấy luôn biết cách tìm được khoảng trống nhỏ nhất và biết đồng đội mình đang ở đâu”, Marco Reus thừa nhận Rosicky chính là niềm cảm hứng để anh lựa chọn khoác áo Dortmund.
Vẻ ngoài lãng tử và trầm tính của Rosicky có thể khiến người ta dễ dàng liên tưởng tới Mozart, cũng như lối chơi mềm mại trên sân bóng giống như một bản nhạc cổ điển sâu lắng. Tuy nhiên, ngoài đời, ngôi sao từng khoác áo Arsenal lại là một “rocker” xịn. Không chỉ hâm mộ và tự nhận mình thừa hưởng cá tính từ các thành viên của những ban nhạc đình đám hàng đầu như Metallica, Slipknot, Pantera hay Red Hot Chili Pepper… bản thân Rosicky còn nhiều lần xuất hiện trên sân khấu với cây guitar điện cực ngầu trong các buổi biểu diễn của Tri Sestry, một ban nhạc tại quê nhà.
Giống như một nốt trầm nhiều suy tư, sự nghiệp của Rosicky đã phần nào trở thành nỗi tiếc nuối, đặc biệt là trong giai đoạn khoác áo Arsenal. Đó là một thời kỳ mà Pháo thủ sở hữu không ít tài năng xuất sắc nhưng lại thiếu đi sự mạnh mẽ và cứng rắn cần thiết cũng như bản lĩnh để chinh phục những đỉnh cao, mà Rosicky chính là hình ảnh tiêu biểu bên cạnh nhiều cầu thủ khác như Wilshere, Eduardo da Silva hay Alexandre Song…
Mặc dù vậy, cũng có không ít những khoảnh khắc, tiền vệ người Czech thăng hoa và khiến cho cả thế giới phải thán phục trước những phép màu kỳ diệu do mình tạo ra trên sân cỏ, không chỉ tại Premier League mà còn trong màu áo ĐTQG. Tại các VCK EURO 2004 và World Cup 2006, Rosicky đều chơi tuyệt hay nhưng sau sự thoái trào của thế hệ Pavel Nedved, Jan Koller hay Karel Poborsky… cầu thủ sinh năm 1980 chẳng khác nào một viên pha lê cô đơn phải mang trên vai trách nhiệm nặng nề của một thủ lĩnh tìm kiếm vinh quang cho một nền bóng đá có phần suy tàn.
“Cơ thể tôi vốn đã không hề muốn chơi bóng từ rất lâu rồi nhưng tâm trí vẫn mách bảo tôi phải tiếp tục ra sân và nỗ lực hết mình để giành chiến thắng”, Rosicky chia sẻ sau khi giải nghệ trong màu áo đội bóng đầu đời Sparta Prague.
Xuyên suốt cả hành trình sự nghiệp đầy rẫy những thăng trầm của mình, Rosicky nhìn chung luôn mang đến cảm giác dở dang và nuối tiếc cho người đời, nhưng tình cảm mà người hâm mộ dành cho anh thì hoàn toàn trong trẻo và những ký ức về cầu thủ người Czech thì sẽ luôn tồn tại mãi mãi. Từ pha phối hợp đỉnh cao trong tình huống ghi bàn vào lưới Sunderland cho tới những siêu phẩm được tạo nên ở các trận thắng Hamburg hay Tottenham… tất cả đều trở thành những thước phim đẹp nhất về một bản giao hưởng bất tận mang cái tên Tomas Rosicky.
“Nếu yêu bóng đá, bạn sẽ yêu Rosicky”, chỉ một lời nhận xét của HLV Arsene Wenger thôi, có lẽ cũng là quá đủ để người ta thấy rằng, viên pha lê Rosicky đã đẹp đẽ tới nhường nào…