Andres Iniesta, người đàn ông nhỏ bé đã quyết định dừng lại với một di sản vĩ đại và đồ sộ.
Có 2 bức ảnh thường được sử dụng để minh họa về sự xuất sắc của Andres Iniesta. Một bức là ở trận đấu với Croatia tại Euro 2012, bức còn lại cuộc chạm trán Italy cũng tại giải đấu do Ba Lan và Ukraine đồng tổ chức. Điểm chung của hai bức ảnh này: Iniesta ở giữa vòng vây của khoảng 5-6 cầu thủ đối phương. Euro năm đó cũng là giải đấu mà Iniesta là cầu thủ xuất sắc nhất, khi siêu sao người Tây Ban Nha ở đỉnh cao của phong độ. Thời điểm đó, hoặc là bạn phải bằng mọi giá bắt chặt Iniesta, nếu không, anh sẽ thao túng bạn.
Những ngày còn chơi bóng, Pep Guardiola là một thần tượng, hình mẫu của các cầu thủ tại La Masia, nhất là những cậu nhóc chơi ở vị trí tiền vệ. Những Xavi Hernandez, Andres Iniesta hay Cesc Fabregas đều được yêu cầu xem và học hỏi thủ quân của Barcelona khi ấy, một cầu thủ không có tốc độ cao, không có thể hình, sức mạnh nhưng lại chơi bóng cực kỳ đầu óc và là một mỏ neo trước hàng phòng ngự.
Ông Jose Antonio, cha của Andres Iniesa, nói rằng từ năm 16 tuổi, được lên đội Barcelona B, con trai ông bắt đầu được xếp vào đá vị trí tiền vệ lùi sâu giống như người đàn anh. “Tôi nhớ rằng mọi người gọi thằng bé là Guardiola mới. Tuy nhiên, họ lại khiến thằng bé chơi theo cách hoàn toàn không phù hợp với đặc tính nó có”.
Theo ông, Andres Iniesta bị gò đá tiền vệ phòng ngự là quá phí phạm năng lực với một cầu thủ có sự nhanh nhẹn, khả năng rê dắt khéo léo và đặc biệt là có thể ghi nhiều bàn thắng. Quả đúng như thế. Trận chung kết giải đấu trẻ Nike Cup 1999, Iniesta trong vai trò đội trưởng đội U15 Barcelona đã trở thành người hùng với đường kiến tạo nên bàn gỡ hòa trước khi ghi bàn mang về thắng lợi trước Rosario Central. Trong buổi lễ trao giải, chính Guardiola đã trao chiếc cúp cho cậu bé Iniesta kèm lời nhắn nhủ: “Vài năm nữa, tôi sẽ được ngồi trên khán đài chứng kiến cậu chơi bóng cho đội một”.
Đó lần đầu tiên Guardiola và Iniesta gặp gỡ trực tiếp, nhưng không phải lần đầu mà thủ quân Barcelona biết đến Iniesta. Trước đó một thời gian, theo lời khuyên của người em trai Pere Guardiola, Pep đã đi xem một trận đấu của đội trẻ và phát hiện ra một cậu bé “đọc trận đấu tốt hơn cả tôi”. Vào ngày Iniesta được gọi lên đội một để tập luyện, Pep Guardiola nói một cách nghiêm túc với các đồng đội: “Các cậu hãy nhớ ngày này, ngày đầu tiên chơi bóng cùng Andres”. Sau đó, ông nói riêng với Xavi Hernandez: “Cậu ấy sẽ khiến tôi phải giải nghệ. Mà không, cậu bé sẽ khiến tất cả chúng ta phải giải nghệ”.
Trong một cuộc trò chuyện cách đây chưa lâu trên kênh YouTube Clank!, Lionel Messi nói: “Tôi nghĩ kỷ nguyên Guardiola đã gây nên những sự nhầm lẫn nhất định. Ai cũng muốn đội bóng của họ sao chép, chơi theo cách của Guardiola hoặc là trở thành một Barcelona mới”.
Quả đúng như vậy. Kỷ nguyên của mà Pep Guardiola tạo nên ở Barcelona đã tạo nên một nhận thức có phần hơi sai lầm cho nhiều đội bóng trên thế giới ở các cấp độ nền bóng đá rằng thể hình không ấn tượng thì có thể bù đắp bằng lối chơi ban bật nhanh. Xavi, Iniesta đều chỉ cao 1m70, 1m71. Sergio Busquets cao 1m89 nhưng tạng người lại quá mỏng cơm so với những tiền vệ trụ cơ bắp thời kỳ đó. Kỳ thực, một tập thể lên đỉnh thế giới, chinh phục các kỷ lục bằng một hàng tiền vệ với bộ 3 cầu thủ không nổi bật về sức mạnh, thể hình như Barcelona giai đoạn 2008-2012 thì gần như là ngàn năm có một.
Những Sergio Busquets, Xavi Hernandez hay Iniesta là những thiên tài bóng đá và thật khó để tìm ra một phiên bản tương tự. Và ở một chừng mực nào đó, Iniesta gần như hiện thân cho chính phong cách bóng đá mang tính cách mạng mà Pep Guardiola đã áp dụng từ năm 2008. Thứ bóng đá mà truyền thông vẫn gọi là tiki-taka ấy mang đến một cảm giác cực kỳ nhàm chán, đều đều, ru ngủ, nhưng để vận hành nó cần những bộ não và đôi chân của thiên tài. Guardiola nói rằng Iniesta “không nhuộm tóc, không xỏ khuyên và không có hình xăm. Điều đó khiến cậu ấy không hấp dẫn với giới truyền thông, nhưng cậu ấy là người giỏi nhất”.
Nếu có điều gì để khiến Pep Guardiola yêu quý Iniesta thì đó là cách ông nhận được sự ủng hộ từ những ngày đầu dẫn dắt Barcelona bởi người đàn em này. 2 tuần sau 2 trận đấu chính thức đầu tiên cùng đội một và đôn những cầu thủ vô danh ở thời điểm ấy như Busquets và Pedro từ đội B lên, Guardiola chưa có được chiến thắng nào. Áp lực bủa vây lấy vị HLV trẻ tuổi. Ông giấu mình trong văn phòng, nghiền ngẫm các băng hình, đọc lại những gì mình đã ghi chép về các trận đấu. Một ngày, có tiếng gõ cửa ở văn phòng của ông.
“Xin chào sếp. Mong sếp đừng lo, chúng ta đang đi đúng hướng và sẽ chiến thắng tất cả. Hãy tiếp tục như thế này, chúng ta đang chơi rất hay, làm ơn đừng thay đổi điều gì”, Iniesta ló đầu qua cửa và nói trước khi rời đi. Iniesta vốn là một người trầm tính, nhưng anh đã lên tiếng khi thấy mình phải cất lời. Còn lại, anh sẽ để những màn trình diễn trên sân cỏ nói thay cho mình.
Những cú croqueta đẩy bóng từ chân này sang chân kia của Iniesta là một thương hiệu không thể xóa nhòa. Iniesta làm mọi thứ một cách vừa vặn, không giật gân nhưng đủ sự hiệu quả. Điều quan trọng, Iniesta biết mình cần phải làm gì và biết xung quanh ra sao, khi nào nên tăng tốc, khi nào cần chậm lại, khi nào nên bứt phá, khi nào nên chuyền bóng đi. Xét về chuyên môn, thứ đưa một cầu thủ giỏi lên hàng ngũ những người giỏi nhất chính là khả năng ra quyết định, là tính thời điểm của quyết định, là bộ não của cầu thủ đó.
Guardiola gọi Iniesta là “bậc thầy về không gian và thời gian”. Ông nói: “Andres là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất. Vì sao? Vì cậu ấy là bậc thầy về không gian và thời gian. Cậu ấy biết phải ở đâu trong mọi thời điểm. Ở trung lộ khi bị bao vây bởi nhiều cầu thủ, cậu ấy vẫn có thể lựa chọn giải pháp chính xác. Cậu ấy luôn trả lời được 2 câu hỏi: Ở đâu, khi nào. Và cậu ấy còn có khả năng độc nhất là bứt phá. Tăng tốc, sau đó phanh lại, rồi tăng tốc tiếp, rồi lại phanh lại. Có rất ít cầu thủ như Andres.
Có những cầu thủ bóng đá giỏi chơi ở biên nhưng không biết chơi ở trong. Có những cầu thủ rất giỏi chơi ở khu vực bên trong nhưng không có thể chất, đôi chân để chơi ở biên. Andres thì làm được cả 2. Khi bạn ở biên như một tiền đạo cánh thì dễ chơi hơn, bạn nhìn thấy mọi thứ. Khi bạn chơi ở giữa, bạn không thấy gì cả vì có quá nhiều thứ diễn ra trong không gian hẹp xung quanh. Bạn không biết đối thủ đâu lao đến và có bao nhiều người. Những cầu thủ xuất sắc sẽ biết cách chơi ở cả 2 tình huống đó. Andres không chỉ có khả năng nhìn mọi thứ mà còn biết phải làm gì và có tài năng để thực hiện nó. Cậu ấy có thể phá vỡ kết cấu các tuyến”.
Sự nghiệp của Iniesta đã quá viên mãn. Ngôi sao 40 tuổi đã để lại một di sản vĩ đại, và bản thân anh, chàng thiên tài bé nhỏ, cũng là một di sản của lịch sử bóng đá.