Những điểm nhấn rút ra từ trận khai mạc World Cup 2014

• Góc chuyên môn: Oscar, khi hộ công trở thành… "hộ vệ"
• 5 câu "chém gió" kinh điển của BLV Tạ Biên Cương ở trận khai mạc
• Brazil “thua” trong ngày khai mạc

Thắng nhưng không thuyết phục

Hoàn toàn có lý khi cho rằng chiến công khởi đầu của Brazil trong chiến dịch chinh phục chiếc cúp vàng VĐTG trên sân nhà mang đậm dấu ấn cá nhân chứ không phải thành tích của một tập thể, mà cụ thể ở đây là phong độ cao của cặp đôi Neymar - Oscar. Cả hai ngôi sao này đã gánh vác toàn bộ hàng công Brazil trong bối cảnh những gương mặt khác như Fred, Hulk đều chơi dưới sức. Ngay cả hai hậu vệ biên (Alves, Marcelo) dù thường xuyên lên tham gia tấn công nhưng hiệu quả không cao.

Croatia đã khởi đầu không tồi, rất chủ động triển khai đấu pháp được đề ra. Không chỉ hoá giải phần lớn sức mạnh của đối phương mà Croatia tung ra được những cú tập kích bất ngờ, khai thác vào điểm yếu ở hai cánh do Alves và Marcelo quá ham tấn công (trên thực tế, họ cùng là mẫu hậu vệ "giỏi tấn công hơn phòng ngự). Bàn đá phản lưới nhà của cầu thủ đang khoác áo nhà ĐKVĐ Champions League là kết quả tất yếu và kiểu gì cũng xảy ra bởi ngay từ cách bố trí đội hình xuất phát, HLV Kovac đã lộ rõ chủ trương đánh biên (sử dụng Jelavic, một tiền đạo cao to chơi bóng tại Premier League, ở vị trí trung phong cắm). Sau khi nhận bàn thua, dù đã tạo sức ép tốt hơn song nếu không có khoảnh khắc loé sáng của danh thủ số 1 xứ sở Samba hiện nay thì chưa rõ, đến khi nào Brazil mới có được bàn gỡ khi mà mọi đường tiếp cận cầu môn đều bị bịt chặt. Tiếp đến, phải nhờ đến sự trợ giúp của trọng tài, Selecao mới có được bàn thắng quý giá để mở toang cánh cửa dẫn đến thắng lợi và pha lập công ấn định tỷ số của Oscar chỉ mang tính chất tô điểm thêm mà thôi bởi khi đó, cục diện coi như đã an bài (phút bù giờ thứ nhất). Không những vậy, đó cũng đơn thuần là sản phẩm của một đợt phản công và vẫn là một giây phút loé sáng của tiền vệ khoác áo Chelsea. Rõ ràng, việc quá bị phụ thuộc vào một vài cầu thủ nhất định là cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt khi Brazil chạm trán những đối thủ rắn mặt hơn đến từ lục địa già. Cả Oscar lẫn Neymar đâu phải cái tên xa lạ gì với các cầu thủ châu Âu nên nguy cơ bị vô hiệu hoá là rất thực tế.

Sự toả sáng của Neymar

Từ vài năm trở lại đây, "tiểu Pele" đã là đầu tàu của Selecao bất chấp anh luôn là thành viên trẻ nhất đội tuyển (chỉ tính đội hình chính thức) nên hiển nhiên kỳ vọng đặt lên Neymar là vô cùng lớn hay nói một cách khác, thành tích của Brazil ra sao phụ thuộc rất lớn vào niềm cảm hứng và phong độ của ngôi sao đang chơi bóng tại Barca. Ít nhất, ở trận ra quân, Neymar đã không làm ai phải thất vọng. Với sự hỗ trợ của Oscar siêu đẳng, Neymar đã đưa đội bóng tiến về phía trước, xua tan những mối lo ngại về phong độ chập chờn của anh trong mùa vừa rồi. Thực ra, theo nhiều chuyên gia, Neymar ở Brazil có nhiều đất diễn hơn hẳn so với tại Barca bởi thoát được cái bóng khổng lồ của Lionel Messi tuy nhiên tiền đạo sinh năm 1992 mà không sở hữu những phẩm chất điển hình của một ngôi sao lớn thì tin chắc, anh sẽ "chết ngắc" dưới sức ép ghê gớm dồn lên vai. Điều này được thể hiện rõ rệt ở tình huống anh gỡ hoà sau pha xử lý đẳng cấp mà thường chỉ tồn tại ở những "thiên tài". Đó là khoảnh khắc tuyệt vời, một sự kết hợp đặc biệt giữa cơn giận dữ, sự phóng túng và toan tính lạnh lùng. Cứ cho Brazil đã được biếu không quả phạt 11m nhưng nếu Neymar không sở hữu thần kinh thép thì không dễ hoàn thành trọng trách nặng nề một cách thót tim (thủ thành Croatia đã đoán được hướng sút và chạm được tay vào bóng). Thực sự, Neymar đã bắn tín hiệu tới các đối thủ cạnh tranh rằng: Anh đã sẵn sàng cho một kỳ World Cup bùng nổ, tối thiểu trên phương diện cá nhân còn việc anh có đưa nổi Brazil đến đỉnh vinh quang hay không thì lại là chuyện khác vì "một chú chim én bé nhỏ đâu phải lúc nào cũng đủ sức đem đến mùa xuân".

Trọng tài chưa gì đã là vấn đề nổi cộm

Chuyện "cầm cân nảy mực" của đội ngũ "vua sân cỏ" luôn là đề tài muôn thuở ở các giải đấu lớn nhưng ở kỳ World Cup lần này, nó phát sinh quá sớm. Ngay từ trận khai mạc, trọng tài đã trở thành chủ đề nóng bỏng, được bàn luận sôi nổi. Ngoại trừ tình huống thổi 11m không chính xác và công tâm (ngay cả nhiều tờ báo Brazil cũng phải lên tiếng chê bai) thì vị trọng tài đến từ Nhật Bản, Nishimura còn mắc phải không ít sai sót khác. Đầu tiên, chỉ ba phút trước khi Neymar ghi bàn thắng gỡ hòa 1-1 cho Brazil (phút 29), cầu thủ thuộc biên chế Barcelona này đã có hành vi đánh cùi chỏ với tiền vệ Luka Modric bên phía Croatia. Xem lại băng ghi hình, nhiều người cho rằng Neymar xứng đáng bị đuổi khỏi sân thay vì chỉ phải nhận thẻ vàng. Nếu điều đó xảy ra, thì Brazil đừng mơ đến chuyện gỡ hoà, nói gì đến giành chiến thắng. Tiếp đến, phút 81, lúc tỷ số vẫn là 2-1, tiền vệ Perisic của Croatia đã được bóng vào lưới song "nhân vật quyền lực" Nishimura đã từ chối công nhận bàn thắng với lý do: Trước đó, Ivica Olic đã phạm lỗi với thủ môn Julio Cesar trong pha không chiến. Tuy nhiên, pha quay chậm một lần nữa đã chỉ ra rằng Nishimura lại mắc sai lầm. Chính xác hơn, thủ thành kỳ cựu từng nhiều năm chơi bóng tại Serie A cho Inter Milan đã bắt hụt bóng chứ Olic chẳng hề làm gì anh. Xem ra, vấn đề trọng tài sẽ còn rất nóng trong những ngày tới tại Brazil dù rằng, sai lầm của họ từ xưa đến nay luôn được mặc nhiên thừa nhận là một phần của cuộc chơi trong môn thể thao Vua.

Hàng phòng ngự Brazil có vấn đề

Marcelo đã chính thức đi vào lịch sử tham dự các VCK World Cup của Brazil với tư cách "Kẻ đốt đền đầu tiên" nên tất nhiên, không chỉ mình Marcelo mà cầu thủ nào của đoàn quân Vàng - xanh cũng chẳng muốn nhớ đến thời khắc đó. Thực tế bàn thắng đầu tiên của World Cup năm nay xuất phá từ một pha bóng rất đơn giản (xuống biên rồi tạt vào trong) song Marcelo lại có pha xử lý quá lúng túng, mặc cho tiền đạo đối phương Jelavic đã dứt điểm tồi. Nhưng mấu chốt ở đây lại xuất phát từ vị trí của Daniel Alves. Chẳng ai thấy bóng dáng hậu vệ phải một thời số 1 thế giới lúc Olic gây sức ép ở khu vực do anh quản lý. Nguyên nhân chính: Alves quá ham hô dâng cao tấn công mà lại không đủ thể lực để lùi về phòng ngự (Alves năm nay đã 31 tuổi), để lại khoảng trống to đùng nơi hậu phương. Scolari nổi tiếng là HLV theo đuổi trường phái thực dụng và toàn đề cao yếu tố chắc chắn, an toàn ở hàng thủ nhưng không hiểu sao, lại cho phép Alves cùng Marcelo thi đấu như một tiền vệ cánh mà hoàn toàn quên đi trọng trách đầu tiên của một hậu vệ đơn thuần (phòng ngự). Tình trạng này mà cứ tiếp diễn, Brazil sẽ còn phải trả giá đắt vì thiếu gì ĐT sở hữu những cầu thủ chạy cánh siêu hạng, giỏi gấp bội so với các tiền vệ Croatia. Bên cạnh đó, Big Phil lại rất thích trọng dụng David Luiz ở vị trí trung vệ mà ai cũng biết, anh chàng "tóc xù" cũng khoái lên tấn công không kém. Chính vì cách bố trí này mà thủ quân Thiago Silva đã phải quán xuyến quá nhiều nhiệm vụ phòng ngự mà thiếu đi sự hỗ trợ từ các đồng đội xung quanh bởi đơn giản, họ chỉ thích uy hiếp phần sân đối phương. Có thể tại vòng bảng, Brazil sẽ chưa thấy hậu hoạ phát sinh từ hàng phòng ngự mang thiên hướng ... tấn công nhưng đến các vòng sau, Scolari vẫn bảo thủ, không chịu điều chỉnh (chẳng hạn sử dụng Dante, một trung vệ vừa cao to vừa phòng thủ chắc chắn hơn Luiz) thì Brazil sẽ phải nhận trái đắng.

Bảo Phương