Ở thời điểm hiện tại, Arsenal đã chi ra tổng cộng 187 triệu bảng để chiêu mộ 6 tân binh, đứng thứ 3 tại Premier League, chỉ xếp sau Chelsea và Liverpool. Về cơ bản, đó đều là những bản hợp đồng cấp thiết để tăng cường sức mạnh và chiều sâu đội hình để chuẩn bị cho mùa giải mới.
Cụ thể, sự xuất hiện của thủ thành Kepa Arrizabalaga mang đến phương án cạnh tranh cho vị trí trong khung gỗ của David Raya. Bài toán tiền vệ phòng ngự được giải quyết bởi Martin Zubimendi và Christian Norgaard, những người có nhiệm vụ khỏa lấp khoảng trống mà Thomas Partey và Jorginho để lại. Ở tuổi 21, Cristhian Mosquera là giải pháp tương lai cho trung tâm hàng thủ.
Trong khi đó, Noni Madueke với việc có thể chơi tốt ở hai cánh sẽ đem lại thêm lựa chọn chất lượng cho HLV Mikel Arteta ở khu vực gặp nhiều vấn đề về nhân sự trong mùa giải trước. Và đặc biệt, “bom tấn” trị giá 63,5 triệu bảng mang tên Viktor Gyokeres được kỳ vọng sẽ dẫn dắt hàng công của Arsenal tiến đến chức vô địch Premier League lần đầu tiên sau hơn hai thập kỷ trắng tay. Thế nhưng, liệu 6 tân binh và 187 triệu bảng đã là con số cuối cùng của Arsenal trong mùa hè này?
Rõ ràng, công cuộc mua sắm của Arsenal vẫn chưa kết thúc. Theo truyền thông Anh, Arteta vẫn muốn đưa về thêm 1 cầu thủ tấn công nữa. Và mục tiêu hàng đầu chiến lược gia người Tây Ban Nha nhắm đến chính là tiền vệ Eberechi Eze của Crystal Palace. Tuy vậy, đây là một thương vụ mở. Tức là nó có thể diễn ra hoặc không.
| Arsenal vẫn muốn sở hữu Eberechi Eze trước khi kỳ chuyển nhượng mùa hè đóng cửa. |
Mấu chốt của vấn đề nằm ở chiều bán cầu thủ. Ngay cả khi không gặp bất cứ vấn đề gì với Luật công bằng tài chính và PSR, Pháo thủ cũng cần bán bớt những cầu thủ nằm ngoài kế hoạch phát triển lâu dài của CLB thu hồi dòng tiền, làm giảm quỹ lương và gây dựng ngân sách nhằm tài đầu tư trong tương lai. Lý thuyết là vậy, tuy nhiên ở thời điểm hiện tại, công tác thanh lý “hàng thừa” của Andrea Berta và các cộng sự vẫn chưa cho thấy tín hiệu khởi sắc.
“Vết xe đổ” mang tên giải phóng hợp đồng cầu thủ trước thời hạn
Bộ tứ Takehiro Tomiyasu, Kieran Tierney, Partey và Jorginho đã ra đi và giúp Arsenal một khoản tiền lương đáng kể lên đến 27,3 triệu bảng/mùa, thế nhưng vấn đề lớn là CLB không thu về bất cứ một khoản tiền chuyển nhượng nào hết, bởi cả 4 cái tên kể trên đều ra đi theo dạng chuyển nhượng tự do. Partey và Jorginho “luống tuổi” đã đành, còn Tomiyasu lẫn Tierney đều dưới 30 tuổi nhưng Arsenal bất lực trong việc tìm kiếm đầu ra cho bộ đôi này, ít nhất là trong vòng 1 năm trở lại đây. Thậm chí, Tomiyasu rời đi khi vẫn còn hợp đồng đến năm 2026. Nhiều người sẽ lấy lý do chấn thương để lý giải cho việc Arsenal sẵn sàng giải phóng hợp đồng với hậu vệ người Nhật Bản, tuy vậy nếu xét theo chiều dài lịch sử, khả năng bán người của nửa đỏ thành London luôn gặp vấn đề xuyên suốt cả thập kỷ trở lại đây.
| Takehiro Tomiyasu và Kieran Tierney rời Arsenal theo dạng chuyển nhượng tự do |
Có thể bạn không tin, nhưng chỉ trong vòng 3 năm (từ 2020-2023), Arsenal đã để 7 cầu thủ ra đi theo diện chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, dù từng bỏ ra tới 270 triệu bảng để chiêu mộ họ trong quá khứ. Đó là Calum Chambers (12 triệu bảng), Shkodran Mustafi (35 triệu bảng), Sokratis Papastathopoulos (17,6 triệu bảng), Mesut Ozil (42,5 triệu bảng), Henrikh Mkhitaryan (đổi ngang Alexis Sanchez được định giá 35 triệu bảng), Pierre-Emerick Aubameyang (56 triệu bảng) và Nicolas Pepe (72 triệu bảng). Vậy đằng sau bức tranh u ám đó là gì?
Tháng 8/2024, trong một bài phỏng vấn độc quyền với chương trình Men in Blazers, cựu Giám đốc thể thao của Arsenal là Edu Gaspar đã phần nào giải đáp vấn đề đau đầu này. Ông nói: “Có 3 yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến việc thanh lý cầu thủ. Đầu tiên, chúng ta xem xét đến vấn đề tuổi tác. Thứ hai là mức lương mà họ đang được hưởng. Thứ ba là đánh giá màn thể hiện trên sân cỏ. Lấy ví dụ, khi muốn bán 1 cầu thủ đã đã ngoài 26-27 tuổi, bạn cần chú ý đến mức lương của anh ta cao hay không.
Nếu cầu thủ đó vẫn có những màn thể hiện tích cực trên sân thì nhiều CLB sẽ chấp nhận chi tiền, còn không thì rất khó. Thời điểm tôi mới đến Arsenal, hầu hết các cầu thủ đều trên 26, 27 tuổi cả. Mức lương của họ hưởng khi đó rất cao nhưng lại không thể hiện được phong độ đúng như kỳ vọng. Nếu bạn vướng vào cả 3 yếu tố như vậy, CLB nào trên thế giới muốn đến và mua một cầu thủ từ Arsenal chứ? Không một ai cả!”
Arsenal bán cầu thủ kém cỏi như thế nào?
Nếu như Mustafi, Sokratis, Mkhitaryan và Pepe đơn thuần là những thương vụ chuyển nhượng sai lầm, thì việc BLĐ đội bóng đưa ra cho Ozil và Aubameyang (đều chạm ngưỡng 30 tuổi) các bản hợp đồng mới có mức đãi ngộ lên đến 350.000 bảng/tuần khiến chính họ gặp khó trong việc thanh lý cả hai. Và khi đại dịch Covid-19 ập đến, khiến đại đa số các CLB bóng đá tại Châu Âu điêu đứng vì sụt giảm doanh thu nghiêm trọng, Arsenal cũng chịu chung cảnh ngộ không thể cắt giảm chi phí bằng cách thanh lý cầu thủ vì chẳng có đối tác nào kham nổi mức lương của nhiều ngôi sao.
Ozil chuyển đến khoác áo Fenerbahce vào tháng 1/2021 nhưng Arsenal vẫn có trách nhiệm trả phần lớn khoản lương của nhạc trưởng người Đức trong 6 tháng còn lại của hợp đồng. Tương tự, Aubameyang ký hợp đồng với Barcelona theo dạng chuyển nhượng tự do, nhưng vẫn nhận hỗ trợ tài chính đều đặn từ CLB cũ. Cay đắng hơn, Barcelona đã bán chân sút người Gabon cho Chelsea chỉ 6 tháng sau khi ký hợp đồng để thu về 12 triệu euro, còn Arsenal chẳng thu về bất cứ khoản tiền nào khác.
| Arsenal từng không thu về khoản tiền nào từ việc thanh lý 2 ngôi sao là Aubameyang và Ozil |
Từng được ví von là một đội bóng giỏi làm kinh tế dưới triều đại Arsenal, tuy vậy các thương vụ chuyển nhượng theo chiều bán của Arsenal không hào nhoáng như nhiều người vẫn tưởng tượng. Cho đến thời điểm hiện tại, kỷ lục chuyển nhượng của nửa đỏ thành London chỉ dừng lại ở con số 35 triệu bảng mà Liverpool từng trả cho họ để sở hữu Alex Oxlade-Chamberlain ở mùa hè 2018. Trong 7 năm dài đằng đẵng đó, Liverpool bán Philippe Coutinho cho Barcelona để thu về 120 triệu bảng, Chelsea bán Eden Hazard cho Real Madrid để thu về 100 triệu bảng. Tương tự, Tottenham cũng bỏ túi 100 triệu bảng ở thương vụ để Harry Kane cập bến Bayern Munich. So sánh với các đối thủ kể trên, Arsenal dường như “lọt thỏm” trong bài toán “bán hàng trực tuyến” chưa có lời giải.
Điểm sáng lớn nhất của Arsenal trong giai đoạn này đó chính là họ thành công ở một vài thương vụ bán “lúa non” trưởng thành từ chính lò đào tạo Hale End. Đầu tiên là Alex Iwobi (26,5 triệu bảng), Joe Willock (25 triệu bảng), Folarin Balogun (26 triệu bảng) và gần nhất là trường hợp của Eddie Nketiah (26 triệu bảng) lẫn Emile Smith Rowe (27,5 triệu bảng). Điểm chung của nhóm cầu thủ này là gì? Ngoài việc trưởng thành từ Hale End, tất cả từng đều được trao cơ hội trong đội 1, nhưng vì nhiều lý do khác nhau mà tài năng chơi bóng của họ không phát triển đúng theo lộ trình định sẵn. Nói cách khác, họ không phải nhân tố chủ chốt thời điểm Arsenal quyết định bán người.
Quan trọng hơn, giữa việc tiếp tục trao cơ hội hoặc bán để tái đầu tư ở những thương vụ khác, thượng tầng tại Emirates đã đưa ra giải pháp tốt nhất. Nói như vậy bởi lẽ, Iwobi không đáp ứng được đầu ra bàn thắng trong 4 năm thi đấu cho Everton. Willock ngày càng tụt lùi so với chất lượng đội hình của Newcastle. Balogun sa sút chóng mặt sau khi đặt bút ký vào bản hợp đồng chính thức với AS Monaco.
Nketiah chỉ ghi 3 bàn tại Premier League trong mùa giải đầu tiên khoác áo Crystal Palace. Và cũng không thể nói Smith Rowe đã có năm đầu tiên ra mắt thành công tại Fulham. Nói theo ngôn ngữ kinh tế học, tất cả nhóm cầu thủ này đều không tạo ra “giá trị thặng dư” ở đội bóng mới như kỳ vọng ban đầu. Điều này cũng ngầm khẳng định “hàng Arsenal” không chất lượng như tưởng tượng. Và đó cũng là lý do tạo nên sự dè dặt trong thói quen mua sắm của nhiều CLB tại Châu Âu.
Arsenal sẽ cố bán ai trước khi TTCN đóng cửa?
Arsenal mới chỉ thu về khoảng 6 triệu bảng từ phiên chợ hè 2025, từ 2 thương vụ bán hậu vệ Nuno Tavares cho Lazio và tiền vệ trẻ Marquinhos cho Cruzeiro. Những điều khoản hưởng phần trăm lợi nhuận khi CLB chủ quản bán họ trong tương lai đảm bảo Arsenal sẽ không bị thua lỗ, nhưng đội bóng cũng khó lòng có lãi từ 2 cái tên này. Hiện tại, tân giám đốc thể thao Andrea Berta sẽ còn phải đau đầu tìm lối ra cho ít nhất 4 cầu thủ hiện đã nằm ngoài kế hoạch của HLV Arteta, bao gồm: Oleksandr Zinchenko, Fabio Vieira, Sambi Lokonga và Reiss Nelson. Ngoại trừ Vieira đang được Stuttgart liên hệ, tương lai của 3 cái tên còn lại vẫn còn khá mịt mù.
Trong số này, mức lương 150.000 bảng/tuần của Zinchenko được cho là nằm ngoài mức chi trả của đa phần các CLB tầm trung. Cách đây 3 năm, Arsenal từng chi ra 32 triệu bảng để sở hữu cầu thủ đa năng người Ukraina từ Man City và giờ họ sẵn sàng chia tay anh nếu nhận được đề nghị chỉ khoảng 12-15 triệu bảng. Ở tuổi 28, Zinchenko vẫn là một cầu thủ chất lượng, nhưng rào cản về lương bổng không cho phép Arsenal có thể thu về nhiều hơn những gì họ kỳ vong.
| Arsenal sẵn sàng bán Zinchenko với giá trị chưa bằng một nửa so với số tiền họ chi ra trong quá khứ |
Đó còn là chưa kể Jakur Kiwior và Leandro Trossard có thể rời đi nếu nhận được một lời đề nghị đủ tốt. Thái độ cứng rắn của Arsenal ở trường hợp Kiwior khi từ chối lời đề nghị hỏi mượn từ Porto cho thấy sự thay đổi trong cách thức làm việc của Andrea Berta, đồng thời đưa ra một lời khẳng định rằng CLB không sẵn sàng thỏa hiệp đối với những lời đề nghị chuyển nhượng không tương xứng với chất lượng cầu thủ. Tuy vậy, để thay đổi những thứ đã ăn sâu vào tận gốc rễ phải cần rất nhiều thời gian.
Chẳng cần nhìn đâu xa, Chelsea chính là hình mẫu lý tưởng về chuyển nhượng để Arsenal học tập dù không phải lúc nào The Blues cũng đưa ra quyết định khôn ngoan trên bàn đàm phán. Trong kỷ nguyên của Todd Boehly, Chelsea từng mua hớ hàng tá cầu thủ như Wesley Fofana, Kalidou Koulibaly, Axel Disasi, Benoit Badiashile, Mykhaylo Mudryk, Raheem Sterling và gần nhất là trường hợp của Joao Felix. Tuy vây, cách thức họ giải quyết vấn đề cũng khá ổn. Chỉ trong 2 mùa giải gần nhất, hàng xóm của Arsenal đã thu về 450 triệu bảng từ việc thanh lý cầu thủ, trong đó có rất nhiều cái tên trưởng thành từ chính là đào tạo Cobham.