Show diễn trước PSG là ‘chỉ dấu’ về một Chelsea sẵn sàng chinh phục mọi đỉnh cao

Trong trận chung kết FIFA Club World Cup 2025, Tính linh hoạt vị trí không chỉ giúp Chelsea bóp nghẹt PSG, mà còn cho thấy HLV Enzo Maresca đã có một bản kế hoạch hoàn hảo cho mùa giải tới.

Lấy linh hoạt khắc chế sự linh hoạt

Không nhiều đội bóng giữ sạch lưới trước PSG. Trong suốt mùa giải 2024/25 kỳ vĩ mà PSG giành cú ăn bốn, các học trò HLV Luis Enrique đã ghi tới 152 bàn thắng trên mọi đấu trường và chỉ có đúng 5 trận tịt ngòi. 

Và PSG cũng rất khó bị chọc thủng lưới. Đội bóng thủ đô nước Pháp bước tới trận chung kết Club World Cup 2025 với hành trang là 4 trận khai hỏa liên tiếp, ghi 12 bàn mà không một lần để đối phương tìm được mành lưới thủ thành Gianluigi Donnarumma.

Nhưng tất cả những dữ liệu hoành tráng ấy đã trở nên vô nghĩa trước chiến lược mà HLV Enzo Maresca đã vạch ra cho Chelsea trong trận đấu trên sân MetLife. ”Thông điệp khá rõ ràng. Chúng tôi đã thắng trận đấu trong 10 phút đầu tiên”, Maresca nói với các phóng viên sau chiến thắng 3-0 trước PSG. “Thông điệp trước trận đấu là, hãy để họ hiểu rằng chúng tôi ở đây để giành chiến thắng. Điều đó đã tạo nên cục diện trận đấu”.

Phát biểu này nghe giống như thứ bạn thường thấy trong phòng thay đồ của một đội bóng nghiệp dư vào mỗi chiều Chủ nhật, nơi các cầu thủ hò hét nhau: “Phải đập cho chúng nó biết tay ngay từ đầu!”. 

Nhưng sự thật là tinh thần quyết liệt và lối chơi áp sát không khoan nhượng của Chelsea, đặc biệt trong hiệp một, chính là yếu tố then chốt tạo nên chiến thắng. Đội bóng thành London pressing triệt để ngay trên phần sân đối phương, đeo bám chặt chẽ các cầu thủ PSG và tranh chấp cực kỳ quyết liệt, không cho đối thủ có đủ không gian và thời gian để chơi thứ bóng đá quen thuộc.

PSG, dưới bàn tay huấn luyện của Luis Enrique, đang khiến cả châu Âu phải trầm trồ với lối chơi luân chuyển vị trí đầy linh hoạt, đủ sức làm “chóng mặt” bất kỳ hàng thủ nào. Đội bóng Pháp này có khả năng kéo giãn hàng phòng ngự đối phương, tạo ra khoảng trống bằng những pha di chuyển không ngừng nghỉ. 

Tuy nhiên, bóng đá không chỉ dừng lại ở việc tạo ra khoảng trống. Và, khoảng trống, tự thân nó, không thể ghi bàn. Chelsea hiểu rõ điều đó. Đội bóng nước Anh thể hiện một màn trình diễn phòng ngự cực kỳ linh hoạt, hóa giải chính sự linh hoạt mà PSG thể hiện khi cầm bóng. Dù chơi áp sát đầy quyết liệt, nhưng mỗi tình huống không bóng của The Blues đều được thực hiện với sự tập trung tối đa và đặc tả sự tính toán kỹ lưỡng. 

Ngay từ những phút đầu trận, Chelsea đã cho thấy họ sẵn sàng đối đầu với lối chơi linh hoạt của PSG như thế nào. Trong hình dưới là một tình huống điển hình, khi hậu vệ Trevoh Chalobah theo sát tiền vệ Fabian Ruiz, người đang di chuyển cắt ngang sân để nhận bóng. Bằng cách phong tỏa chuyên gia điểm tịnh tiến bóng tối ưu nhất, Chalobah đã khiến PSG buộc phải luân chuyển bóng sang khu vực khác, không thể triển khai tấn công như ý.

Thực ra, Chelsea không thường xuyên áp dụng chiến thuật 1 vs 1 trên toàn mặt sân, nhưng điểm mấu chốt là các trung vệ của họ luôn bám chặt cầu thủ đối phương đến cùng mỗi khi cần áp sát, ngay cả khi điều đó buộc họ phải di chuyển ra khỏi vị trí quen thuộc.

Một ví dụ điển hình là tình huống Ousmane Dembele lùi rất sâu xuống gần vị trí hậu vệ trái để tìm khoảng trống. Tuy nhiên, trung vệ Trevoh Chalobah của Chelsea đã theo sát cầu thủ chạy cánh của PSG tới tận khu vực đó, buộc Dembele phải chuyền bóng đơn giản trở lại thay vì tạo ra điều gì đó nguy hiểm. Trong pha bóng này, Chelsea cũng nhanh chóng điều chỉnh đội hình, tạm thời chuyển sang sơ đồ ba hậu vệ để duy trì sự ổn định phía sau.

Và đây không phải là trường hợp cá biệt. Rất nhiều lần trong trận, người đá cặp với Chalobah là Levi Colwill cũng chủ động dâng lên khỏi hàng phòng ngự để ngăn chặn nguy hiểm từ sớm, trước khi tình huống có thể phát triển. Sự chủ động đó được hỗ trợ tuyệt vời bởi tiền vệ phòng ngự Moises Caicedo, người sẵn sàng lùi sâu về giữa hàng thủ để bịt kín bất kỳ khoảng trống nào do đồng đội để lại (hình dưới).

Hàng thủ chặt chẽ là bệ phóng cho Chelsea

PSG vốn nổi tiếng với sức mạnh tấn công từ hai cánh, nơi họ thường xuyên tạo ra nguy hiểm nhờ các cầu thủ chạy cánh nhanh nhẹn và kỹ thuật. Nhưng trong trận đấu ở sân MetLife, Chelsea đã có sự phối hợp ăn ý và giao tiếp chặt chẽ ở hai biên để ngăn chặn xuất sắc mối đe dọa này.

Chuyện các cầu thủ chạy cánh lùi về hỗ trợ phòng ngự vốn không còn mới, nhưng cách mà Marc Cucurella và Pedro Neto khóa chặt khoảng trống và hoàn thành nhiệm vụ phòng ngự một cách kỷ luật trước PSG chắc chắn khiến HLV Maresca hài lòng chẳng kém gì ba bàn thắng mà đội bóng của ông ghi được.

Ngay từ phút thứ 4 của trận đấu, Chelsea đã cho thấy sự cảnh giác. Cucurella, người chơi ở vị trí hậu vệ trái, lập tức dâng cao để theo sát pha di chuyển lùi sâu của Desire Doue bên phía PSG. Trong khi đó, ở phía bên kia, khi hậu vệ Marquinhos của PSG chuẩn bị thực hiện một đường chuyền dài vượt tuyến (hình dưới). 

Ở pha bóng này, người đứng sâu nhất đội hình Chelsea không phải một hậu vệ, mà là cầu thủ chạy cánh Pedro Neto, người đã theo sát Achraf Hakimi khi hậu vệ người Morocco xâm nhập khu cấm địa của Chelsea. Dù không phải chuyên gia phòng ngự, nhưng Neto đã làm rất tốt với pha đánh đầu phá bóng, cắt đứt đường chuyền dài của Marquinhos, giúp thủ môn Robert Sanchez dễ dàng bắt gọn trái bóng.

Quyết tâm lùi về phòng ngự của Pedro Neto mạnh mẽ đến mức đôi khi Chelsea tạo thành một hàng thủ năm người để khóa chặt mọi khoảng trống (hình dưới). Trong 20 phút đầu tiên, khi không cầm bóng, Chelsea đã chơi cực kỳ xuất sắc. Họ tổ chức đội hình rất chặt chẽ, giống như một khối phòng thủ gọn gàng, khiến không một cầu thủ nào của PSG có thể xâm nhập vào khu vực nguy hiểm. Trong khi đó, PSG chỉ biết chuyền bóng qua lại ở ngoài, cố tìm cách phá vỡ hàng thủ Chelsea nhưng bất lực.

Chelsea không chơi thứ bóng đá hào nhoáng trong trận chung kết. Thậm chí, có những thời điểm họ chấp nhận đá đơn giản, phóng bóng dài lên phía trên và chờ cơ hội “ăn” bóng 2 để tổ chức lại từ đầu. Nhưng điều đó không làm giảm hiệu quả trong cách họ triển khai thế trận.

Để làm được như vậy, The Blues cần rất nhiều sự phối hợp ăn ý giữa các tuyến, những tình huống ra hiệu, hò hét chỉ điểm và cả những pha di chuyển không bóng liên tục để lấp khoảng trống. Để rồi, đúng như những gì HLV Enzo Maresca từng tuyên bố, Chelsea đã đặt nền móng cho chiến thắng ngay từ những phút đầu tiên của trận chung kết.

Thực tế, cách Chelsea chơi khi không có bóng cũng từng gây ấn tượng mạnh trong trận bán kết gặp Fluminense. Tuy nhiên, ở trận đó, họ chủ yếu pressing tầm cao từ hàng tiền vệ và tiền đạo để giành lại bóng sớm. Còn trước một PSG sở hữu lối chơi cực kỳ linh hoạt và biến ảo, Chelsea không thể áp dụng kiểu pressing đồng bộ như vậy. 

Thay vào đó, họ chọn cách thích nghi với “sự hỗn loạn” mà PSG tạo ra. Các cầu thủ Chelsea chủ động đối đầu 1 đấu 1, áp sát quyết liệt ngay khi có cơ hội. Đây không phải là một hệ thống phòng ngự kiểu mẫu, mà là sự dũng cảm và tính kỷ luật đến từ từng cá nhân và cả tập thể.

Dĩ nhiên, những ai không thích Chelsea có thể cho rằng, kẻ thắng nói gì chẳng đúng. Nhưng dù có thiếu công tâm đến mức nào đi nữa, cũng không thể bỏ qua một thực tế rằng Maresca đã làm quá tốt cái việc mà cả 4 đội bóng trước Chelsea - từ Seattle Sounders cho đến Inter Miami của Messi, từ Bayern Munich cho đến Real Madrid - đều không làm được. Đó là giữ sạch lưới trước PSG. Và họ còn làm tốt hơn thế, khi vừa khiến hàng công khủng của PSG “tịt ngòi”, vừa xé lưới đối phương tới 3 lần.

**************

Tóm lại, chiến thắng ở trận chung kết FIFA Club World Cup lần này có thể xem như một cột mốc quan trọng đối với HLV Enzo Maresca. Nó không chỉ mang về danh hiệu mà còn là minh chứng cho khả năng thích ứng chiến thuật của thuyền trưởng người Ý: Biết thay đổi, biết “liệu cơm gắp mắm” để đánh bại bất kỳ đối thủ nào, kể cả đội bóng được đánh giá cao hơn hẳn như PSG.

Trên thực tế, cả chiến dịch FIFA Club World Cup vừa qua của Chelsea đều xoay quanh một yếu tố, đó là sự linh hoạt. Maresca đã tận dụng mùa hè này để xây dựng những ý tưởng mới, và quan trọng hơn cả, ông đã khiến các cầu thủ tin vào hệ thống, tin vào chính mình.

“Đối với tôi, thành tựu lớn nhất mùa này không nằm ở danh hiệu”, Maresca chia sẻ. “Một năm trước, chẳng ai nói về Chelsea với tư cách là một đội bóng. Họ chỉ nói về đội hình cồng kềnh, chi tiêu nhiều tiền. Còn bây giờ, người ta nhắc đến cách chúng tôi chơi, cách chúng tôi chiến thắng. Với tôi, đó là điều đáng tự hào nhất”.

Liệu Chelsea có thể tái hiện show diễn đỉnh cao như trước PSG trong các trận cầu đinh ở mùa giải tới? Còn quá sớm để khẳng định. Nhưng có một điều chắc chắn: sự kỷ luật nơi hàng thủ mà họ thể hiện hoàn toàn có thể trở thành nền tảng cho thành công lâu dài. 

Và với hai danh hiệu chỉ trong chưa đầy hai tháng, Chelsea đang khiến tất cả phải nhìn họ con mắt khác. Đó nhiều khả năng không còn là đội bóng từng rất vất vả mới cán đích thứ 4 tại Premier League mùa trước nữa, mà là một đoàn quân có cả bản lĩnh, cá tính, tràn đầy năng lượng cũng như sự linh hoạt để thách thức ngai vàng giải Ngoại Hạng Anh mùa tới.

Nguồn bài viết

Chelsea’s positional fluidity stifled PSG, providing Maresca with a blueprint for next season (The Athletic)