Nhưng nếu nhìn kỹ vào tính chất giải đấu và bối cảnh của các đội, kết quả này không phải quá bất ngờ.
Vì sao không phải chuyện hiếm?
Việc U23 Lào và U23 Campuchia, hai đội bóng đến từ nền bóng đá yếu tại Đông Nam Á, cầm hòa các đối thủ được đánh giá cao hơn mang đến cú sốc cho làng cầu châu lục. Tuy nhiên, tại các giải đấu trẻ như vòng loại Giải U23 châu Á, những cú sảy chân từ các ông lớn là điều thường xuyên xảy ra.
Giải U23 châu Á 2026 không nằm trong hệ thống thi đấu chính thức của FIFA, và cũng không ảnh hưởng trực tiếp đến suất dự Olympic 2028. Vì thế, nhiều đội mạnh không sử dụng lực lượng tốt nhất. U23 Nhật Bản và U23 Iran thậm chí chỉ mang sang đội hình U21.
Chính sự thử nghiệm lực lượng này đã tạo cơ hội cho các đội yếu hơn gây bất ngờ. Như U23 Lào dù thiếu trụ cột Damoth Thongkhamsavath do đội V.League Thanh Hóa từ chối nhả người, vẫn kiên cường cầm hòa U23 Indonesia trên sân khách. Trong khi U23 Yemen vắng sao mai Adel Abbas Qasem cũng chỉ thắng đội bị đánh giá thấp hơn là U23 Singapore với tỷ số tối thiểu.
U23 Indonesia bị U23 Lào cầm hòa ngay trên sân nhà |
Biến số xuất phát từ thể thức thi đấu
Cấu trúc thi đấu của giải cũng khiến các kết quả bất ngờ dễ xuất hiện. Chỉ 11 đội đầu bảng và 4 đội nhì có thành tích tốt nhất giành vé dự vòng chung kết, tức mỗi bảng chỉ lấy chưa đến 1,5 đội. Điều này tạo ra tính chất khốc liệt giữa các đội trong cùng bảng đấu cũng như giữa các bảng đấu khác, nên mỗi bàn thắng lẫn mỗi điểm số đều ảnh hưởng lớn đến cơ hội đi tiếp.
Thêm vào đó, do sự chênh lệch múi giờ giữa các khu vực, nên lượt trận cuối không thể diễn ra cùng thời điểm. Điều này dẫn đến khả năng xảy ra các trận đấu mang tính "toan tính". Không loại trừ khả năng đội bị đánh giá thấp hơn cầm hòa đội mạnh để cả hai cùng giành vé dự vòng chung kết.
Tại một số bảng, tính cạnh tranh được đẩy lên cao. Ở bảng F, với sự góp mặt của Thái Lan, Malaysia, Lebanon và Mông Cổ, khoảng cách giữa ba đội đầu tiên không lớn, còn Mông Cổ cũng không hẳn là “rổ điểm” dễ khai thác. Nếu không thắng đậm đội này, nguy cơ bị loại với vị trí nhì bảng là rất rõ ràng.
Bảng K cũng đầy ẩn số khi chủ nhà Tajikistan là đội được xếp hạt giống, nhưng U23 Syria với nòng cốt là lứa U20 từng tham dự vòng chung kết U20 châu Á 2025 hoàn toàn có khả năng tạo bất ngờ.
Trong khi U23 Trung Quốc (bảng H) và U23 Indonesia (bảng J) có lợi thế sân nhà được kỳ vọng tạo nên bất ngờ trước những ứng viên như U23 Australia và U23 Hàn Quốc. Đặc biệt là U23 Indonesia buộc phải gồng mình cho trận đấu gặp U23 Hàn Quốc sau khi bị U23 Lào cầm hòa.
Lứa U23 được xem là sự chuyển giao giữa bóng đá trẻ đến ngưỡng cửa chuyên nghiệp. Ở giai đoạn này, các cầu thủ vẫn đang hoàn thiện cả về thể lực, tư duy chiến thuật lẫn bản lĩnh thi đấu. Những yếu tố như thiếu kinh nghiệm, áp lực thành tích hay tâm lý chủ quan rất dễ khiến các đội mạnh đánh rơi điểm trước những đối thủ bị đánh giá thấp hơn.
Sự thiếu ổn định là điểm chung của các đội U23, và chính điều này đã khiến vòng loại U23 châu Á 2026 trở thành một giải đấu khó đoán. Những bất ngờ như U23 Lào hay U23 Campuchia chỉ là lời mở đầu cho vòng loại và thêm biến số khác đều có thể xảy ra.