Thái “Tik-Tok” và bài học cho bóng đá Việt Nam

ĐT Việt Nam đang đi theo con đường bóng ngắn, nhỏ mà chúng ta coi là hợp với cầu thủ nội. Và hãy nhìn sang Thái Lan để xem đội bóng này đã chơi Tiki-Taka như thế nào.

Nền tảng cơ bản

ĐT Thái Lan đang thi đấu thành công và đặt mục tiêu dự World Cup 2018 nhờ lối chơi dựa trên nền tảng Tiki-Taka. Tuy nhiên cách chơi ấy được Kiatisak chuyển biến thành chiến thuật riêng mà người Thái gọi đó là “Thái Tik-Tok”. Cũng là ban ngắn, phối hợp nhóm nhưng dựa trên tốc độ cao cùng khả năng xử lý bóng thuần thục. Quan trọng hơn, các pha triển khai của họ thường là trong chớp nhoáng chứ không chậm rãi phối hợp. Sẽ có một nhóm cầu thủ (chứ không phải toàn bộ 11 cầu thủ như Tiki-Taka) phối hợp nhanh và cùng lao về phía khung thành phối phương. Với cách “đá ma di chuyển” này thì thầy trò HLV Kiatisak có thể dễ dàng tiếp cận khung thành đối phương và có nhiều cơ hội ghi bàn.

VFF không sai, ĐT Việt Nam hợp với lối chơi đó nhưng chúng ta chưa hội tụ đủ mọi yếu tố. Thái Lan có thể dễ dàng áp dụng Tiki-Taka vì các lứa cầu thủ của họ đều được đào tạo bài bản mà chúng ta chỉ có lứa Công Phượng. Quan trọng hơn, Thai Premier League đầy rẫy những đội bóng chơi thứ bóng đá xuất phát từ CLB danh tiếng Barcelona nhờ mặt sân cỏ đẹp chẳng khác gì giải Ngoại hạng Anh. Còn bóng đá Việt Nam nhìn quanh chỉ có Mỹ Đình và Pleiku thật sự đủ tiêu chuẩn quốc tế. Còn đa số các sân cỏ còn lại đều giống với… ruộng khoai tây. Kể cả ở khâu đào tạo trẻ, các sân bóng của Thái Lan đều rất được chăm chút. Còn ở ta, ngay đến sân đào tạo trẻ của VFF cũng bị các HLV lắc đầu ngao ngán vì quá xấu. Tóm lại, điều kiện cơ sở vật chất đã cản trở lối chơi bóng sệt, ban ngắn của chúng ta ngay từ ban đầu.

Chỉ đá nhỏ hiệu quả trước đối thủ yếu hơn

Cách chơi Thai “Tik-Tok” mà Kiatisak đang áp dụng nhờ vào lứa cầu thủ Chanathip, Kraisorn, Yooyen, Dechmitr, Anan, Kroekit thi đấu với nhau từ lứa U17. Sau đó, Zico Thái đã “nhấc” hẳn những cầu thủ này làm nòng cốt U23 và ĐTQG đến nay. Như vậy, sau gần 4 năm được tập luyện, thi đấu cùng nhau, ĐT Thái Lan bây giờ mới có thể chơi Thai “Tik-Tok” một cách hiệu quả đến thế. Tuy nhiên đó là bề nổi mà chúng ta thấy mà thôi. Thực tế cách đá ban ngắn chỉ hiệu quả trước những đối thủ yếu hơn họ như Việt Nam, Malaysia hay Indonesia. Còn khi gặp các đội bóng mạnh hơn thì họ gần như không thể đá nhỏ mà phải chuyển sang cách chơi khác.

Vẫn cần nhiều bóng dài và bổng

Sẽ là sai lầm nếu cho rằng Thái Lan chỉ đá Tiki-Taka bởi Kiatisak luôn sử dụng đấu pháp mềm mại, tùy vào từng đối thủ. Đó là lý do mà trên hàng công đội bóng xứ chùa vàng vẫn có những tiền đạo cực kỳ to cao, tỳ đè tốt như Dangda, Kraisorn, Mongkol. Họ có thể chơi tạt cánh đánh đầu bất cứ lúc nào. Ngoài ra, các hậu vệ biên như Teerathon, Tristan Do, Narubadin đều liên tục dâng cao để có những pha xẻ nách hoặc tạt bóng vào trong. Chưa kể các cầu thủ áo xanh vốn cực nhanh cũng có thể chơi phản công rất tốt mỗi khi bị đối thủ dồn ép. Vì thế khi gặp các đối thủ khác nhau, Zico Thái đều tùy cơ ứng biến sử dụng các chiến thuật chứ không chỉ theo không mẫu bóng nhỏ, ngắn như chúng ta đang áp dụng. Bằng chứng là cả hai bàn thắng trong trận gặp Iraq vừa qua đều là tạt cánh đánh đầu chứ Thái Lan không rơi vào cảnh bất lực như ĐT Việt Nam, dù 2 trận chỉ cách nhau 4 ngày.

Bài học với bóng đá Việt Nam

Kiatisak đang tỏ ra mát tay vì ông có những cầu thủ tài năng thi đấu cùng nhau lâu năm. Về lý thuyết chúng ta cũng có thể làm điều tương tự với lứa Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường. Thế nhưng như đã đề cập, bóng ngắn theo hơi hướng Tiki-Taka chỉ có tác dụng khi gặp các đối thủ yếu hơn. Còn khi thi đấu với các đối thủ mạnh thì phải thay đổi theo cách chơi thực dụng thì mới có hiệu quả. Điều này thể hiện rất rõ trong hai trận đầu tiên của ĐT Việt Nam dưới thời Hữu Thắng. Chúng ta đá rất tốt trước Đài Loan và làm chủ hoàn toàn thế trận. Thế nhưng lại không cầm nổi bóng tấn công trước Iraq. Dù ĐTQG mới tập trung lần đầu tiên dưới thời chiến lược gia xứ Nghệ nhưng chính vì thế chúng ta mới phải có cái nhìn đúng đắn ngay từ thời điểm này.

Bóng ngắn, đá đẹp ban bật như Barca và phần nào đó là U19 trước đây là điều ai cũng thích nhưng chúng ta phải tỉnh táo. Gã khổng lồ xứ Catalan là đội mạnh nhất thế giới và ở đẳng cấp khác, còn U19 Việt Nam trước đây là lứa trẻ. Bây giờ khi đem cách đá này lên ĐTQG sẽ là một thử thách khác còn khó khăn gấp bội phần. Lứa Công Phượng, Tuấn Anh, Xuân Trường có kỹ thuật, có nền tảng cơ bản và nhất là ăn ý với nhau nhưng chỉ bóng ngắn là không đủ. Ít nhất là trong khu vực Đông Nam Á thì khi đá Tiki-Taka chúng ta sẽ không thể hát huy tác dụng khi gặp người Thái, vừa kinh nghiệm, vừa có ý thức chiến thuật cao hơn. Vì thế Hữu Thắng cần phải cho ĐT Việt Nam có nhiều cách đá đa dạng hơn, thực dụng hơn bởi dù sao mục tiêu của chúng ta là giành HCV SEA Games 2017, xa hơn là bắt kịp người Thái. Còn đá ngắn, đá nhỏ, đá đẹp phục vụ NHM là dành cho những trận đấu trước các đối thủ yếu hơn mà thôi.

Lối chơi Tik-Tok của Thái Lan chỉ phát huy trước các đối thủ yếu hơn

Doãn Công - Theo Thể Thao Việt Nam