Trong khoảng 5 năm trở lại đây, bóng đá VN ở cấp độ ĐTQG đã đạt được bước tiến rõ rệt ở sân chơi khu vực và châu lục, và dĩ nhiên V-League có phần đóng góp không nhỏ với việc là môi trường tôi luyện thử lửa đích thực cho các cầu thủ nội. Từ chỗ chỉ là bến đậu của những ông Tây biết đá bóng, V-League bây giờ đã ghi nhận sự xuất hiện của rất nhiều ngoại binh đẳng cấp, và nhờ được cọ xát liên tục với những cầu thủ nước ngoài cao to và lại sở hữu kỹ năng chơi bóng rất tốt, năng lực của các cầu thủ nội đã được cải thiện đáng kể.
Bất chấp thực tế là ở tuyệt đại đa số các đội bóng V-League, những vị trí trụ cột trên sân đều do ngoại binh nắm giữ, nhưng do VFF giới hạn chỉ cho phép 3 cầu thủ ngoại ra sân mỗi trận ở V-League (với giải hạng Nhất là 2 cầu thủ), nên vẫn phải có 8 suất trong đội hình chính thức dành cho nội binh (không tính các đội bóng sử dụng ngoại binh nhập tịch). Về lý thuyết, dù chiếm số lượng đông đảo nhưng nội binh vẫn bị coi là chỉ làm nền cho ngoại binh thể hiện, bởi hầu hết ngoại binh đều trấn giữ những vị trí cực kỳ quan trọng trong đội hình thi đấu theo trục dọc như trung vệ, tiền vệ phòng ngự và tiền đạo.Khi về với N.SG, Quang Hải buộc phải từ bỏ sở trường tiền đạo cắm để chơi như một cầu thủ đá cánh hoặc hộ công.
Tuy nhiên, sẽ là rất sai lầm nếu như đánh giá thấp vai trò của các cầu thủ nội, bởi thực tế cho thấy, ngoại binh dù tài giỏi cỡ mấy mà không có nội binh sở hữu năng lực tương đương để cùng tung hứng thì cũng khó có thể làm nên chuyện. Hãy nhìn vào 3 vị trí cao nhất trên bảng xếp hạng chung cuộc V-League mùa bóng năm nay là có thể thấy rõ các cầu thủ nội không chỉ nhận vai phụ trong show diễn của các ngoại binh.
SLNA mùa này vô địch có công lao đóng góp rất lớn của bộ đôi tiền đạo Jamaica là Kavin và Fagan cùng tiền vệ người Ghana Ansah, nhưng nếu nhóm ngoại binh này không có sự trợ giúp tích cực của những đồng đội người Việt như Trọng Hoàng, Văn Hoàn, Đình Đồng, Huy Hoàng hay Văn Bình thì chỉ e là vài con én cũng không làm nổi mùa xuân. Tương tự như thế là á quân HN.T&T hay đội xếp thứ 3 SHB.ĐN, những CLB đang sở hữu dàn nội binh được coi là hay nhất nhì V-League hiện tại, và những ngoại binh như Gonzalo (HN.T&T) hay Gaston Merlo (SHB.ĐN) cũng chỉ được coi như là để giúp mãnh hổ có thêm móng vuốt, còn nếu chỉ có một mình Gonzalo hay Merlo thì không đủ để làm nên sức mạnh của cả tập thể.
Tuy nhiên, tấm huân chương nào cũng có mặt trái, và việc ngoại binh đã và đang trở thành lực lượng chủ lực trên sân cỏ Việt ở cấp độ CLB cũng mang lại những hệ lụy nhất định. Như đã đề cập ở trên, do các đội bóng thường có xu hướng tuyển mộ ngoại binh (hoặc ngoại binh nhập tịch) theo trục dọc như trung vệ-tiền vệ phòng ngự-tiền đạo, nên rất ít cầu thủ nội có thể chen chân vào những vị trí này, mà đấy thường là độc quyền dành cho ngoại binh.
Vì thế, trong mấy năm gần đây, HLV trưởng ĐT Việt Nam và ĐT Olympic Việt Nam luôn rất khó khăn để tìm kiếm nhân sự cho các vị trí như trung vệ hay tiền đạo, đặc biệt là ở tuyến trên, khi hầu hết các đội bóng ở V-League đều đặt niềm tin tuyệt đối vào các tiền đạo ngoại, và những cầu thủ nội muốn đá trên hàng công thì phải chấp nhận chơi ở vị trí không phải sở trường.
Chẳng hạn, Quang Hải tuy là Vua phá lưới nội ở V-League 2010, nhưng khi về với N.SG hồi đầu năm nay thì phải dạt ra biên chơi như một hộ công, và kết quả là Quang Hải chỉ có vỏn vẹn 5 bàn thắng ở mùa giải vừa qua. Tuy nhiên, Quang Hải cũng chẳng nên lấy thế làm buồn, bởi ngay cả bộ đôi Vua phá lưới nội của V-League 2011 là Công Vinh và Đình Tùng cũng chỉ sở hữu 10 bàn thắng, chưa bằng một nửa số lần lập công của Vua phá lưới Gaston Merlo (22 bàn). Tương tự như vậy, do các ngoại binh và ngoại binh nhập tịch được ưu tiên sử dụng cho vị trí trung vệ tại CLB, nên rất hiếm trung vệ trẻ có thể chen chân vào được đội hình chính thức, và hệ quả là hiện tại ĐT Olympic Việt Nam đang dư thừa hậu vệ cánh nhưng lại rất thiếu trung vệ đích thực.
Nói chung, đấy là những bất cập khó tránh khỏi với bất cứ nền bóng đá nào, và các nội binh không còn cách nào hơn ngoài việc phải nỗ lực vươn lên để khẳng định mình. Tất nhiên, để làm được điều đó thì ngoài tài năng họ còn phải nhận được sự ủng hộ từ CLB chủ quản, và hy vọng sau những gì mà các CLB có lực lượng nội binh tốt như SLNA, HN.T&T, SHB.ĐN hay Thanh Hóa làm được ở mùa bóng vừa qua, người ta sẽ nhìn nhận công bằng hơn về vai trò của các nội binh trong cuộc chơi ở V-League.
(Theo Thể Thao Văn Hoá)