Tiền bản quyền truyền hình La Liga: Không còn thế độc tôn của Real và Barca

Tiền bản quyền truyền hình là một trong ba nguồn doanh thu chính của mỗi đội bóng, bên cạnh nguồn thu từ các khán giả đến sân và tiền từ các hoạt động thương mại. Đối với những đội bóng thuộc top đầu thế giới hiện tại, số tiền bản quyền truyền hình chiếm khoảng 30% đến 40% tổng doanh thu của họ, tuy nhiên con số này tăng vọt đối với những đội bóng tầm trung bình khá tại các giải bóng đá hàng đầu châu Âu, với 60% đến 70%. Chính vì thế mà sự thay đổi về cách thức chia tiền bản quyền truyền hình có thể ảnh hưởng rất sâu đến sự phát triển của một đội bóng, cũng như cả giải đấu, từ mặt tài chính lan rộng sang cả chuyên môn.

Cho đến vài mùa bóng trước, giải bóng đá VĐQG Tây Ban Nha (La Liga) vẫn tồn tại một cách phân bổ tiền bản quyền được cho là khá thiên vị hai gã khổng lồ Real Madrid và Barcelona. Cụ thể, ở mùa giải 2012/13, Real và Barca mỗi đội nhận tới 140 triệu Euro trong tổng số hơn 600 triệu mà La Liga thu về, tức là chỉ riêng hai đội bóng này đã chiếm được hơn 45% tổng doanh thu của cả giải. Đây chính là cách biệt lớn nhất trong số những giải đấu hàng đầu châu Âu nếu như so sánh với giải ngoại hạng Anh ở cùng thời điểm, nhà vô địch Manchester United chỉ nhận nhiều hơn đội cuối bảng QPR 20 triệu.

Có thể một bộ phận không nhỏ khán giả La Liga chỉ theo dõi 2 đội bóng này, nhưng với sự vươn lên gần đây của bóng đá Tây Ban Nha với thành công của những Sevilla, Athletic Bilbao, Valencia và đặc biệt là Atletico Madrid ở đấu trường châu Âu, La Liga ngày càng nhận được sự chú ý và từ đó nhu cầu của 18 đội bóng còn lại về một cách chia tiền bản quyền công bằng hơn ngày càng tăng cao. Tất cả các đội trong nhóm 18 CLB còn lại và những nhà điều hành giải đấu đều muốn vậy nhằm giúp cho họ mạnh lên và kéo theo đó là sức hấp dẫn của giải đấu.



Điều gì đến cũng phải đến, một đạo luật mới về cách phân bổ tiền bản quyền truyền hình đã được đưa ra và cuối cùng thì tất cả các đội bóng cũng chịu ký, có hiệu lực từ năm 2016. Ở mùa giải này, Real Madrid và Barcelona chỉ còn nhận tổng cộng khoảng 29% số tiền bản quyền truyền hình của La Liga. Sở dĩ họ chấp nhận giảm từ 45% xuống chỉ còn 29% là bởi số tiền thực tế mà họ thu về không đổi, vẫn là 140 triệu Euro mỗi đội. Số là tổng số tiền bản quyền mà La Liga thu về ở mùa giải vừa qua đạt mức 968 triệu Euro, tăng hơn 60% so với cách đây 3 mùa giải. Chính vì thế mà khoản tiền dành cho 18 đội bóng còn lại cũng thay đổi theo. Atletico Madrid sẽ nhận tới 67 triệu Euro so với con số 42 triệu trước đó, tương ứng với 60%.

Chưa hết, theo dự kiến phân bổ tiền bản quyền truyền hình kể từ mùa giải 2016/17, Real Madrid và Barcelona tiếp tục chấp nhận giảm trọng số của họ từ 29% xuống chỉ còn 23%. Tất nhiên họ không đời nào chịu giảm khoản doanh thu thực tế được nhận bởi thông tin La Liga đã ký được những gói tiền bản quyền truyền hình mới với giá trị tổng cộng lên tới 1,3 tỷ Euro mỗi mùa bóng. Cụ thể, Barcelona sẽ nhận về khoảng 152,5 triệu Euro (tăng 9%) còn Real Madrid sẽ có 145 triệu Euro (tăng 4%) sau khi kết thúc mùa giải tới, những khoản tăng không hề đáng kể nếu so với con số 250% tăng thêm mà 18 đội bóng còn lại tại La Liga được nhận. Atletico Madrid, với việc đã lọt vào chung kết Champions League mùa này, sẽ là đội bóng đầu tiên tại La Liga (ngoài Real và Barca) nhận được hơn 100 triệu Euro tiền bản quyền truyền hình.



Đây chính là những con số biết nói bởi với nguồn doanh thu tăng vọt, họ sẽ có thêm tiền để nâng cao chất lượng sân vận động, mở rộng khán đài, cải thiện chất lượng hệ thống đào tạo trẻ,… hay trực tiếp cải thiện màn trình diễn của đội bóng dựa vào việc mua về những cầu thủ chất lượng hay tăng quỹ lương để giữ chân những cầu thủ trụ cột. Sẽ không còn quá dễ dãi để La Liga chứng kiến việc chảy máu tài năng sang những đội bóng lớn hay các giải đấu khác như Premier League bởi sự chênh lệch về tài chính giữa các CLB. Những đội bóng như Atletico Madrid, Sevilla, Valencia hay Villarreal sẽ ngày càng mạnh lên và báo hiệu một La Liga ngày càng trở nên hấp dẫn hơn.

Tất nhiên hãy còn quá sớm để khẳng định rằng La Liga có thể vượt mặt Premier League về sự thu hút khi mà số tiền bản quyền truyền hình của bóng đá Anh cũng ngày càng tăng đến mức chóng mặt. Tờ ESPN hồi tháng 2 đưa tin rằng giải ngoại hạng Anh có thể thu về 3,8 tỷ Euro mỗi năm kể từ mùa 2016/17 tới từ tiền bản quyền truyền hình. Một cách so sánh cụ thể hơn, khi mà Atletico Madrid chỉ đang nhận 67 triệu Euro mùa này, thì Aston Villa, đội bóng đứng thứ 20 ở Anh, thu về tới 84 triệu. Khoảng cách về mặt tài chính giữa 2 giải đấu có thể không bị san lấp trong những năm tới, nhưng với những bước đi sáng suốt của ban tổ chức giải La Liga, họ hoàn toàn có thể vượt đảo quốc sương mù trong một tương lai không xa.

Hàn Phi