Ernesto Valverde và những sai lầm đầu tay trên ghế nóng Barca

Mở màn triều đại ở Camp Nou bằng hai thất bại toàn diện trước Real Madrid và dâng cúp cho đại kình địch, không ai muốn đặt mình vào vị trí hiện tại của chiến lược gia 53 tuổi.

Công bằng mà nói, người ta không thể đổ hết mọi tội lỗi lên đầu Ernesto Valverde cho cơn khủng hoảng đương thời của Barcelona, với thượng tầng Camp Nou phải chịu trách nhiệm phần lớn do chính sách chuyển nhượng đáng báo động của CLB. Thoái trào và suy yếu đã đành, đại kình địch Real Madrid của người Catalan giờ còn đang trong giai đoạn cực thịnh mà không thế lực Châu Âu nào hiện có thể so vai.

Hai thất bại El Clasico liên tiếp tại thời điểm này có thể không bất ngờ, thế nhưng với những thế trận bạc nhược và lép vế toàn diện để rồi nhận tỷ số thua chung cuộc 1-5 thì quả thực khó chấp nhận cho Barca, trên cả khía cạnh chuyên môn và danh dự. Bối cảnh có khó khăn ra sao, người ta vẫn trông chờ Valverde làm tốt hơn thay vì sai lầm nối tiếp sai lầm trong 180 phút thảm họa tranh Siêu Cúp Tây Ban Nha vừa rồi.

Trọng dụng Neymar trong tour du đấu hè

Với những động thái rất rõ ràng và đã kéo dài của cha con Neymar, Barcelona chắc chắn ý thức ngày ra đi không xa của ngôi sao Brazil ngay trong tour du đấu hè trên đất Mỹ, đương nhiên Valverde cũng không thể không biết. Ấy vậy mà ông vẫn cứ như phải trải nghiệm bộ ba MSN một lần cho biết khi ưu tiên sắp xếp Neymar sát cánh bên cạnh Lionel Messi và Luis Suarez trên hàng công.

Đây chính là sai lầm lớn đầu tiên của Valverde trên ghế nóng Barca khi đáng lẽ ra, ông phải sớm chuẩn bị cho một cuộc sống không Neymar. Chứng kiến ngôi sao Brazil tỏa sáng không ngừng trên đất Mỹ như càng đẩy HLV 53 tuổi rơi vào thế bị động. Có thể có những ràng buộc với ban tổ chức tour du đấu, thế nhưng sẽ chẳng có ai đủ thẩm quyền cấm đoán ông sử dụng Neymar chỉ như một quân bài dự bị trong những trận đấu đó.

Hậu quả ra sao đã rõ khi dõi theo một Barca không Neymar bị Real Madrid quần thảo trong vật vã. Gerard Deulofeu có thể đã không chơi tệ đến vậy, Denis Suarez có thể đã có cơ hội làm nên điều gì đó, chỉ giá như họ được Valverde ưu tiên tin dùng hơn Neymar trong tour du đấu hè. Chưa kể, trọng dụng ngôi sao Brazil cho đến ngày cuối cùng càng khiến sự ra đi của anh trở thành cú sốc nặng và ảnh hưởng tinh thần đến cầu thủ Barca, những người dường như cũng không hay biết trước về thương vụ thế kỷ này.

Trọng dụng Iniesta trong trận lượt đi

Thực tế đi, Iniesta là huyền thoại nhưng anh ta hết thời rồi. Màn trình diễn đỉnh cao và đẳng cấp thực sự gần nhất của tiền vệ 33 tuổi người Tây Ban Nha đã diễn ra trong trận chung kết Copa del Rey cách đây đến cả năm rưỡi rồi. Mùa giải 2016/17, chấn thương và tuổi tác đã tàn phá thể trạng của Iniesta, khiến anh sa sút phong độ không phanh và không thể trụ lại đội hình chính nữa.

Thế thì vì lý do đâu hay niềm tin nào, Valverde có thể quyết định xuất phát Iniesta để chống chọi hàng tiền vệ Real Madrid được đánh giá mạnh nhất thế giới hiện tại. Đây đã là sườn dốc bên kia sự nghiệp của Iniesta, thời điểm anh chỉ có thể đá chính trước những đối thủ dưới cơ và nếu may mắn được trao cơ hội ra sân trong những trận đấu lớn, anh cũng chỉ nên là một sự thay thế muộn màng nhằm giúp Barca kiểm soát thế trận với kinh nghiệm của mình.

Ở thất bại 1-3 trận lượt đi ngay trên thánh địa Camp Nou, Iniesta hoàn toàn mất hút giữa các bóng áo trắng cực kỳ năng động, hiển nhiên tầm ảnh hưởng áp đặt gần như bằng không. Không giúp ích gì cho Barca, Iniesta còn để lại hậu quả cho bản thân với một chấn thương không nhẹ sau 68 phút thi đấu. Valverde dường như đang góp phần tàn phá và thuyên giảm giá trị của một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử Camp Nou.

Phí phạm tài năng của Nelson Semedo

Nelson Semedo có thể nói là điểm sáng hiếm hoi trong công tác chuyển nhượng phát nản của Barcelona. Tân binh đến từ Benfica được quy hoạch kế thừa hành lang cánh phải mà huyền thoại Dani Alves để lại sau khi ra đi. Chưa thể và cũng khó nói Semedo đủ khả năng khiến người ta quên đi tiền bối đồng hương của anh, thế nhưng hậu vệ 23 tuổi cũng phần nào chứng tỏ được giá trị trong tour du đấu hè đủ để nhận lại về mình một niềm tin vững vàng.

Tuy nhiên, một lần nữa dấu hỏi dụng quân lại phải được đặt ra cho Valverde. Semedo không được thi đấu phút nào lượt đi cũng như cơ hội xuất phát lượt về, cho đến khi đồng hồ điểm phút 50. 40 phút còn lại trên Bernabeu, ngôi sao trẻ người Bồ Đào Nha tràn đầy những dấu hiệu tích cực cả lên công lẫn về thủ, đặc biệt đáng khen ở tinh thần chiến đấu giữa một tập thể rệu rã không muốn gắng gượng.

Với những cú đấm khó chịu từ cánh phải của Semedo, Barca có thể đã có diện mạo khá khẩm hơn nhiều trước Real dù cho vẫn là kết quả thua đi chăng nữa. Chính sự thiếu hợp lý về mặt nhân sự của Valverde đã khiến gã khổng lồ xứ Catalan trả giá đắt đến như vậy trong hai trận Siêu Cúp Tây Ban Nha.

Đánh bạc với chiến thuật 3-5-2

Barca hành quân đến Bernabeu với nhiệm vụ lội ngược dòng khoảng cách 2 bàn thua, và Valverde buộc phải mạo hiểm bằng sơ đồ hàng thủ 3 người. Tuy nhiên, đó không phải hệ thống 3-3-1-3 biến ảo đậm chất Johan Cruyff như thói quen của Luis Enrique mà thay vào đó, một 3-5-2 truyền thống và có phần cứng nhắc hơn.

Vấn đề thậm chí to ra khi Valverde dường như không biết rằng 3-5-2 hoàn toàn lạ lẫm và thiếu thoải mái với Barca suốt bao năm nay, khiến mọi cầu thủ trên sân không ngừng loay hoay định hướng vị trí và triển khai lối chơi. Hậu quả, Bernabeu đầu tiên chứng kiến 45 phút tệ hại nhất của Barca trong phải đến hơn cả thập kỷ đã qua và sau cùng, cách biệt thậm chí bị nới rộng lên đến 4 bàn.

Dường như chỉ có Messi và Busquets, hai cầu thủ xuất sắc nhất của Barca cũng như thuộc top 10 thế giới, ý thức được mình đang và phải làm gì, trong khi số còn lại thi đấu như gà mắc tóc. Real thực sự đã hủy diệt Barca và trên thực tế, 2 bàn thua bước vào giờ nghỉ chính ra là phép màu dành cho đội khách. Sự dũng cảm với tư tưởng đổi mới của Valverde là đáng khen ngợi, chỉ có điều ông đã thử nghiệm nhầm thứ vào nhầm thời điểm cũng như với nhầm đối thủ.

Trọng dụng Andre Gomes và Mascherano trong trận lượt về

Công bằng mà nói, thứ chiến thuật 3-5-2 kỳ quặc của Valverde cũng có thể đã phát huy hiệu quả, kể cả trong việc ứng phó với sức mạnh vượt trội của Real Madrid, nếu Barcelona có những con người phù hợp, những người không phải Andre Gomes và Javier Mascherano. Chính ra, Barca đã thua ngay từ đội hình xuất phát, với tiền vệ trung tâm Bồ Đào Nha và trung vệ lệch phải Argentina.

Marco Asensio đã không thể vẽ nên một tuyệt phẩm nếu khu vực nơi anh thoải mái vung chân trái vẫn được trấn giữ bởi Gomes. Thậm chí khi phát hiện đã để sổng tài năng trẻ 21 tuổi, nỗ lực áp sát và ngăn chặn của cựu ngôi sao Valencia chỉ là một màn thong dong lờ đờ tiến gần trở lại. Cơ mà khán giả xem trực tiếp cũng không hiểu thực ra anh tính đi đâu lúc đó nữa.

Khả năng tập trung và áp lực tâm lý chính là vấn đề lớn nhất đối với Gomes suốt hơn một năm đáng thất vọng đã qua ở Camp Nou, trong khi anh vốn sở hữu đầy đủ phẩm chất kỹ thuật để trở thành một cầu thủ hàng đầu thế giới ở vị trí của mình. Mổ băng trận El Clasico, đặc biệt tình huống loạng choạng trước pha làm xiếc tiêu khiển của Luka Modric, có lẽ nhà vô địch Euro 2016 chẳng biết chui vào đâu cho bớt nhục.

Xong rồi, quyết định tin dùng Mascherano xem ra cũng là một sự khó hiểu không kém của Valverde. Với một hàng thủ 3 người mỏng hơn thường lệ, lẽ thường tình của cựu HLV Athletic Bilbao phải là sử dụng tài năng trẻ Marlon Santos chơi đúng sở trường, thay vì một ông già tuổi 33 vốn dĩ chỉ là “tay ngang” kéo từ tuyến tiền vệ trung tâm xuống.

Trong thất bại 0-2 lượt về, Mascherano quay cuồng trong lối chơi định hướng vị trí rất cơ động của Real Madrid, khi bản thân tuổi tác vốn không cho phép anh đua tốc độ và thể lực với đối phương, dẫn đến những pha tắc bóng sai phán đoán và trên hết là trách nhiệm khởi nguồn cho bàn thua thứ hai của Barca.

Dễ dàng nhận thấy, Mascherano chính là mắt xích yếu và lạc lõng nhất trong bộ tam vệ xứ Catalan, gần như trôi dạt đi đâu như một thói quen xuyên suốt thời gian trận đấu. Tình thế buộc Sergi Roberto phải lui xuống hỗ trợ, gần như trám luôn vị trí thay người đàn anh . Vì Mascherano, Roberto để lại khoảng trống mênh mông bên hành lang cánh phải và tạo điều kiện cho Marcelo chiếm lĩnh, thoải mái tạt bóng vào vòng cấm địa dẫn đến bàn thắng thứ hai cho chủ nhà cũng như định đoạt số phận trận El Clasico một chiều.

Tổng hợp: Real Madrid 2-0 Barcelona (Siêu cúp TBN 2017)